Bezetting UvA wint ondanks machtsvertoon politie: actie loont!

Het service en informatiecentrum van de UvA is sinds vanochtend 10 uur bezet. Middels deze bezetting protesteren wij, een groep van zo’n 40 studenten, tegen de bezuinigingen op het onderwijs, en de gebrekkige steun van de UvA aan studenten. Het gebouw is nu niet langer in handen van de administratie, maar in handen van de studenten. De actie is een opmaat naar de grote manifestatie van 21 januari, maar ook een duidelijk signaal aan Den Haag: wat de studenten betreft, is het menens.

Foto: het spandoek van de bezetters geeft aan ‘Als de universiteit een leerfabriek is ben ik een fabrieksfout’

Update: overwinning! Na onderhandeling is een compromis gesloten, met daarin een deel van onze eisen.

Door Sjerp van Wouden

Onze bezetting heeft, naast de promotie van de ‘Kenniscrisis’ manifestatie van 21 januari, twee doelen. Ten eerste keren we ons tegen de bezuinigingen op het onderwijs, en: ‘als er bezuinigd wordt, bezuinig dan op topsalarissen en prestigeprojecten.’

Onder ons bevinden zich studenten van uiteenlopend pluimage. Maar er is een algemeen gevoel dat het beleid van de recente jaren voor het onderwijs vanuit een verkeerde ideologie komt. We keren ons tegen het verschijnsel ‘de leerfabriek’ waarbij studenten behandeld worden als product, die na vier jaar snel studeren de arbeidsmarkt op kunnen.

We vinden het ongepast en ineffectief om marktwerking door te voeren in het onderwijs en universiteiten te laten functioneren als bedrijven. Daarom keren wij ons tegen álle bezuinigingen op het onderwijs, behalve als die de alom vertegenwoordigde managers zouden raken.

Sigaar uit eigen doos

Verschillende universiteiten hebben hun steun uitgesproken voor het protest op 21 januari. Zo regelt de Radboud Universiteit bussen en roept de baas van de VU publiekelijk in het universiteitsblad Ad Valvas op om te komen. De UvA heeft 9.000 euro gegeven aan de ASVA en collegevrij gegeven. We waarderen dit, maar beschouwen het collegevrij toch wel als een sigaar uit eigen doos: veel studenten hebben namelijk helemaal geen college deze weken. In plaats daarvan zullen velen op 21 januari een tentamen moeten maken, of een opstel in moeten leveren.

Medebezetter Jeroen Rijnders zegt: ‘Het lijkt me belangrijk dat komende vrijdag niet alleen studenten die toevallig geen tentamen hebben kunnen komen, maar dat álle studenten en personeel, dus ook docenten en ander ondersteunend personeel, aanwezig kunnen zijn. Een gezamenlijk geluid vanuit het onderwijs, dat is wat we moeten laten horen. Daarom is het belangrijk dat de UvA een vrije dag inroostert.’

De steun vanuit de UvA lijkt dan ook erg halfhartig. Rijnders: ‘Het verbaast mij enorm, dat de UvA zich zo buiten de discussie houdt als bestuur. Ik hoor vanuit het bestuur weinig geluiden tegen de bezuinigingen. Wat ik ook merk op mijn eigen afdeling, Wijsbegeerte, is dat op slinkse wijze een nieuw systeem van 8-8-4 roosters wordt doorgevoerd, met daarmee bezuinigingen in de vorm van minder contacturen, mammoetvakken, samenraapsels van verschillende vakken en nog sneller afstuderen.’

Adrenaline

De bezetting zelf verloopt goed. Om half 6 ’s ochtends verzamelden wij om nog de laatste stand van zaken door te nemen. Met nog flink wat slaap in onze ogen maar vol van adrenaline, wachtten we het juiste moment af om richting de UvA te gaan. Het informatiecentrum bleek een uur later open te gaan dan verwacht, wat enige tactische aanpassingen vereiste. Twee mensen liepen vooruit om de deur open te kunnen doen, mochten de medewerkers die voor ons dicht willen houden, maar die kans kregen ze niet eens. 40 studenten stonden binnen voordat ze het doorhadden.

Gelijk bij binnenkomst werden deuren gebarrikadeerd. Medewerkers werd de mogelijkheid gegeven om het pand te verlaten. Enkele hoger geplaatste medewerkers trachtten de dichte deuren weer te openen, maar zij werden vriendelijk doch dringend duidelijk gemaakt daar mee op te houden, wat vervolgens geen problemen meer opleverde. Het is de medewerkers duidelijk dat hier de studenten nu de baas zijn.

De beveiliging trachtte nog binnen te komen, waarbij zij nog een halve klink uit een deur trok. Een deur wisten zij te openen, maar gelukkig konden wij snel drie tussendeuren sluiten. De helft van het gebouw, de begane grond, hielden we in onze handen.

‘Gegijzeld’

Een enigszins gespannen situatie ontwikkelde zich, toen ook de politie kwam kijken. Het gerucht ging dat wij medewerkers gegijzeld hadden. Toen dit valse gerucht uit de wereld was geholpen en de autoriteiten doorhadden dat we vastberaden waren het pand te bezetten, gaven zij hun pogingen op.

Vervolgens konden langzaam maar zeker studenten langskomen voor een kop koffie en een gesprek. Op dit moment is er een bijeenkomst gaande met over wat we kunnen leren van de Britse studentenbeweging, nadat eerder een discussie plaatsvond over de Duitse Bildungstreik en een bijeenkomst met Jasper van Dijk van de SP. Van Dijk gaf aan pogingen te doen om een landelijke onderwijsdemonstratie met de AOb te organiseren, wat meer goede hoop geeft voor de komende tijd. Later zal ook Jeroen van der Starre van de Internationale Socialisten spreken over de Britse studentenbeweging.

De bezetting is op dit moment nog steeds gaande. Van het CvB is nog niets vernomen op het moment van schrijven. Veel bezetters laten het hier niet bij zitten, en zijn bereid hier ook vannacht door te brengen en de bezetting voort te zetten.

Update: overwinning!

Een vertegenwoordiger van het CvB zou om 6 uur langskomen. Deze komst werd echter voorafgegaan door een machtsvertoon van de politie vanaf 5 uur. De bewakers, die we nog koffie hadden gegeven, keerden zich ook wederom tegen ons. De politie stelde dat niemand meer naar binnen, niemand meer naar buiten mocht. De drie laatste uren van de bezetting waren hectisch, omdat de politie continu met (arrestanten)busjes in de weer was.

De onderhandelaars namens de UvA waren Lodewijk Berkhout, voorzitter van de ASVA, die zich tegen het protest had gekeerd, P.W. Doop, de vicevoorzitter van het Cvb, en de universiteitswoordvoerder. De drie moesten onderhandelen met alle bezetters tegelijkertijd. Doop stelde dat de eisen te hoog waren en het actiemiddel te zwaar. Ze waren wel het met de bezetters eens dat de 3000 euro boete van tafel moet. Ze beklaagden zich er vaak van dat de actie ‘onverwacht en ongewenst’ was – hadden ze een formele uitnodiging verwacht?

De drie wensten de studenten zo snel mogelijk uit het gebouw te hebben. ‘Het bedrijf’ de UvA werd zwaar verstoord door de bezetting. De bezetters hadden het pand echter ferm in handen, er zou politie aan te pas moeten komen, voordat ze weggingen. Daar dreigde het CvB dan ook mee, maar dit zouden ze waarschijnlijk niet doen, omdat het zeer slecht voor hun imago is. Uiteindelijk volgde een vrij lang , gedetailleerd onderhandelen en heen en weer schuiven. Het resultaat was er wel om: alle medewerkers mogen gaan demonstreren, waar ze ook van op de hoogte gebracht worden, en de studenten gaan nog om de tafel met het CvB om een regeling te treffen voor mensen die hun tentamen gemist hebben wegens het protest. Dit was zoveel als dat binnen te halen viel, en dat het de studenten ondanks de vele dreigementen dit hebben binnengehaald, is een overwinning.