Bernie Sanders versus het Democratische establishment

Sanders spreekt een rally toe in North Carolina, 14 februari 2020 (Foto: Jackson Lanier).
In aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen in november zijn de Democraten begonnen met de voorverkiezingen om hun presidentskandidaat te kiezen. De linkse kandidaat Bernie Sanders moet niet alleen zijn tegenstanders in de primaries verslaan, maar ook opboksen tegen een tegenwerkende partijbureaucratie.
3 maart 2020

Tijdens de voorverkiezingen probeert iedere kandidaat zoveel mogelijk gedelegeerden achter zich te krijgen om de nominatie van de Democratische Partij binnen te slepen. Gegadigden voor de nominatie zijn Bernie Sanders, Elizabeth Warren, Joe Biden en multimiljardair Mike Bloomberg. Pete Buttigieg en Amy Klobuchar trokken zich gisteren terug.

Bernie Sanders verschilt van de andere democratische kandidaten, omdat hij zichzelf ziet als democratisch socialist in een land waar het sinds de Tweede Wereldoorlog not done was om socialist te zijn. Sanders wil geen omverwerping van het kapitalisme, maar een economie die voor iedereen werkt en niet alleen voor een kleine elite. Toch is het niet onterecht dat Sanders zich socialist noemt. Niet alleen wil hij een algemene zorgverzekering (medicare for all), hij richt zijn pijlen op de grote bedrijven en stelt de belangen van de Amerikaanse werkende klasse centraal.

Succes

Vanaf de start van de voorverkiezingen gaat Bernie Sanders aan de leiding als het gaat om het binnenhalen van het aantal stemmen. In de relatief ‘witte’ staten Iowa en New Hampshire haalde Sanders de meeste stemmen maar kon Buttigieg hem nog bijbenen. In de diversere staat Nevada won Sanders en haalde hij meer dan twee keer zoveel stemmen als Joe Biden, die op de tweede plaats eindigde. Deze overwinning is veelzeggend, omdat Nevada wat betreft bevolkingssamenstelling lijkt op de rest van het land. Nevada is daarom een goede indicator voor hoe de democratische kandidaten het verderop in de voorverkiezingen zullen doen.

Vandaag is het Super Tuesday en worden in meerdere staten voorverkiezingen gehouden, waaronder grote staten als Californië en Texas die veel gedelegeerden opleveren. Ongeveer 30 procent van het totaal aantal gedelegeerden wordt vandaag verdeeld. In de nationale peilingen voor de eindoverwinning van de voorverkiezingen neemt Sanders de leiding. Bovendien worden hem in de voorspellingen ook de meeste kansen toegedicht om Trump te verslaan bij de presidentsverkiezingen in november.

Tegenwerking

Hoewel de democratisch socialist Sanders goed is gestart, is de race om de democratische nominatie nog lang niet gelopen. Het grootste gevaar voor Sanders komt niet van zijn tegenstanders in de voorverkiezingen, maar van het Democratic National Congress (DNC) oftewel het bestuursorgaan dat de democratische kandidaat uiteindelijk aanwijst.

Om de nominatie te winnen heeft Sanders minimaal 1991 gedelegeerden nodig. Als Sanders geen absolute meerderheid weet te behalen, dan werkt het systeem in de Democratische Partij zo, dat er een tweede ronde komt. In die tweede ronde mogen ook zogenaamde ‘super delegates’ meestemmen. Dit systeem van supergedelegeerden is ooit ingesteld om de gevestigde belangen van de Democratische Partij te beschermen tegen outsiders.

Als Sanders er bij de voorverkiezingen niet in slaagt om een absolute meerderheid van gewone gedelegeerden te winnen, dan volgen er stemrondes waarin de 771 supergedelegeerden een andere kandidaat dan Sanders kunnen nomineren. De supergedelegeerden zijn partijbonzen, zittende senatoren, congresleden en andere oudgedienden binnen de Democratische Partij die vooral de gevestigde belangen binnen de partij vertegenwoordigen.

Het is geen geheim dat de partijtop Sanders zeer vijandig gezind is. Sanders staat namelijk een politiek voor die regelrecht ingaat tegen de belangen van de financiële donoren van de Democratische Partij. Zo staat Sanders voor een gezondheidszorg die toegankelijk is voor ieder een, een Green New Deal en een belastingplan om de welvaart in de VS eerlijker te verdelen. Zelf weigert Sanders iedere donatie vanuit het bedrijfsleven.

Niet onze partij

De vraag is dan ook gerechtvaardigd of er wel plek is voor een democratisch socialist binnen de Democratische Partij. De uitkomst van de voorverkiezingen kan zijn dat Sanders straks de meeste stemmen krijgt, maar toch geen presidentskandidaat wordt door de tegenwerking van het Democratische establishment. De socialistische beweging rondom Sanders staat hierdoor voor een belangrijke strategische keuze: in de Democratische Partij blijven of uit de Democratische Partij stappen en een onafhankelijke democratisch-socialistische partij op richten.

Blijft de linkse progressieve beweging binnen de Democratische Partij, dan zal deze constant tegen de machtsstructuren van de partij blijven aanlopen.

De interne structuur van de Democratische Partij is erop gericht om de belangen van de gevestigde democratische elite te behartigen. Het Democratic Congressional Campaign Committee (DCCC) houdt zich bezig met de verkiezing van Democraten in het Huis van Afgevaardigden.

Het DCCC heeft kenbaar gemaakt dat het zich keert tegen iedereen die nieuwe kandidaten steunt tegen al zittende kandidaten. Verder dwingt het DCCC ook parlementsleden om extra geld van externe donoren binnen te halen ten behoeve van het DCCC. Zodra een parlementslid daar niet genoeg aan bijdraagt, krijgt het betreffende parlementslid minder steun bij het introduceren van wetten en amendementen.

De Democratische Partij is loyaal aan het grootkapitaal. De partij profileert zich als het linkse alternatief voor de Republikeinen, maar in de praktijk zijn de verschillen zeer klein. Onder Clinton werd ingezet op massale opsluiting van zwarte Amerikanen. Ook steunden de Democraten Bush’ illegale oorlog tegen Irak en onder Obama werd het onderwijs verder geprivatiseerd.

Onafhankelijk links

Maar ook als Bernie Sanders de nominatie zou winnen, dan blijven de bestaande machtsstructuren binnen de Democratische Partij overeind. Het Democratische establishment zal er alles aan doen om de linkse progressieve beweging onder Sanders op de knieën te krijgen. De linkse progressieve beweging in Amerika zit gevangen in een rechtse partij van de Wall Street klasse. Daarom gaf Alexandria Ocasio-Cortez ook aan dat zij en Joe Biden in geen enkel ander land lid van dezelfde partij zouden zijn.

De socialistische beweging heeft een eigen partij nodig, ongeacht of Sanders de voorverkiezingen nu wel of niet wint. Het moet een partij worden die niet loyaal is aan Wall Street, maar juist een beweging van de werkende klasse zelf is. Dat betekent ook dat deze nieuwe partij zonder invloed van grote bedrijven en van onderaf opgebouwd moet worden. Het zou een partij moeten worden met een grote democratische structuur waar de miljoenen leden het voor het zeggen hebben en niet de grootste financiële donoren.

Een dergelijke partij zou een directe bedreiging zijn voor beide partijen van het grootkapitaal: de Republikeinen en de Democraten. Hoe beter Sanders het doet en hoe verder het Democratische establishment moet gaan om hem tegen te werken, hoe duidelijker zal worden dat de Democratische Partij niet hervormd kan worden en dat links zijn eigen weg moet gaan.