‘Beeld tonen van de menselijkheid die ten grondslag ligt aan deze protesten’

Global March to Gaza
Vandaag zijn enkele duizenden activisten uit zo’n vijftig verschillende landen vanuit Caïro vertrokken om deel te nemen aan de Global March to Gaza. Documentairemaker Lisanne Marlou de Kok is ter plaatse om de mars bij te wonen en te verslaan. Ylva Lambregts sprak Lisanne over haar beweegredenen om deel te nemen, de situatie in Caïro en het optreden van Egypte tegen buitenlandse activisten.
14 juni 2025

De Global March to Gaza begint in de Egyptische kustplaats Al-Arish. Het plan is om 48 kilometer langs de Egyptische kust naar de grensovergang met Rafah in Palestina te lopen. 

Wat is het doel van deze mars naar Gaza?

Laat ik vooropstellen dat ik op eigen titel spreek. Mijn standpunt is dus niet vanzelfsprekend dat van de organisatie van de mars.

De mars is een burgerbeweging en een initiatief van mensen uit meer dan vijftig landen die voorheen geen onderlinge connectie hadden en zijn samengekomen met hetzelfde doel: humanitaire hulpgoederen Gaza binnenkrijgen, solidariteit tonen door hun fysieke aanwezigheid aan de grens met Rafah en uiteindelijk natuurlijk een vrij Palestina.

Maar de mars vraagt ook aandacht voor de Israëlische blokkade. Er staan al wekenlang vrachtwagens met hulpgoederen klaar voor de grens, maar die worden niet doorgelaten door het Israëlische leger. Dit willen we bewerkstelligen door middel van een nadrukkelijk vreedzame en geweldloze mars van Al-Arish naar de grensovergang met Rafah.

Wat zijn jouw beweegredenen om naar Egypte af te reizen? Wat verwacht je van het protest?

Als je ziet hoe protesten vaak in beeld worden gebracht, komt het politiegeweld sterk naar voren. In mainstream media worden vaak boze activisten getoond die niet in gesprek willen gaan en allerlei eisen hebben. Het merendeel van Nederland herkent zich hier niet in. Ik wil niet zeggen dat dit opzettelijk gebeurt, maar je ziet hierin wel de mening van de journalist terug.

Ik wil graag de menselijkheid laten zien die aan deze protesten ten grondslag ligt: door op een menselijke manier de mars vast te leggen, in beeld te brengen hoe mooi het is om solidair te zijn en hoeveel liefde deze mensen in zich hebben om vanuit de hele wereld te komen en zich solidair te tonen. Mensen komen uit Japan, Zuid-Afrika, Canada – noem het maar op – omdat ze een hart hebben voor Gaza. Waarom doen zij dit en waarom is dit zo belangrijk voor hen? Als andere mensen hun verhaal horen, kunnen ze zich in dat gevoel herkennen.

Veel activisten zijn bij aankomst in Egypte direct opgepakt, verhoord en teruggestuurd. Wat heb jij hiervan meegekregen?

Ik ben vanwege veiligheidsredenen eerder naar Caïro gegaan en was er zelf dus niet bij. Als een groep eruit gehaald wordt, is het niet heel handig als ik daar als journalist bij ben en mijn reis daardoor vastloopt.

Toch heb ik wel het een en ander meegekregen. Gisterochtend werd ik bijvoorbeeld wakker, had ik dertig gemiste oproepen en ontving ik berichten als: ‘SOS, help, ze hebben onze paspoorten afgepakt. We worden vastgehouden, maar we weten niks. Ze pakken ook telefoons en laptops af en straks verliezen we contact met de buitenwereld.’ Er schijnt ook geweld te zijn gebruikt. Iemand is geslagen door de politie en ik heb video’s gezien waarin mensen hardhandig gearresteerd worden. Dat is vreemd, want de groep had toestemming van Egypte om naar Caïro te komen.

 

Lisanne Marlou de Kok
Foto van Lisanne Marlou de Kok (© Lisanne Marlou de Kok)

Gezien het optreden van de Egyptische overheid kan ik me voorstellen dat het spannend is om in een land met een dictatoriaal regime actie te voeren. Hoe is dit onder de Egyptenaren?

Ik moet zeggen dat ik alleen hier en daar contact heb met Egyptenaren. Als ik zeg dat ik naar de March to Gaza ga, merk ik dat ze daar niet echt op reageren. Ze doen net alsof je de vraag niet hebt gesteld en veranderen het onderwerp.

Ik kwam bij iemand in de winkel en die zei: ‘Ik heb een speciale ruimte’. Daar viel mijn oog op een schilderij van de Olijfberg in Jeruzalem. Toen ik zei dat ik daar geweest ben, verschoof het gesprek naar de situatie in Palestina. Dit gesprek kon dus plaatsvinden, omdat de deur dicht was. Maar zodra er iemand binnenkwam, was het gesprek afgelopen.

Afgelopen zondag is het Sumudkonvooi vertrokken uit Tunesië om hulpgoederen te leveren aan Gaza. Hoe reageren Egyptenaren daarop?

Het is heel wisselend, een terugkerende reactie is dat jullie westerlingen je met jezelf moeten bemoeien, want er zijn hier veel problemen. Ik denk dat burgers het initiatief ook wel steunen, maar dat er meer steun is voor de Tunesische afvaardiging.