BDS-beweging ook geland op Nederlandse universiteit

Het bestuur van de Vrije Universiteit heeft beloofd te gaan nadenken over haar opstelling ten opzichte van Israëlische universiteiten. Dit was het resultaat van een debat dat Studenten voor Rechtvaardigheid in Palestina op maandag 15 juni organiseerde op de VU.
17 juni 2015

Door Thomas Hofland

Studenten voor Rechtvaardigheid in Palestina (SRP) heeft weer een kleine overwinning geboekt. Nadat in januari het bestuur van de VU een bijeenkomst van SRP over hetzelfde onderwerp verbood (‘censureerde’) ontstond er veel ophef in de media. De VU liep een deuk op in het imago. Dit zorgde wel dat SRP vanaf toen bijeenkomsten mocht organiseren en mag flyeren – wat eerst ook was verboden.

Het debat van afgelopen maandag werd door SRP georganiseerd in samenwerking met de VU. Dit betekende dat er naast voorstanders van een boycot ook tegenstanders spraken. De inleidende woorden van twee decanen deden het lijken alsof Israëlische universiteiten onschuldige instituten zijn die losstaan van de Israëlische Apartheid.

Thomas van Beersum (bestuurslid SRP) liet echter zien dat Israëlische universiteiten niet zo onschuldig zijn. Deze universiteiten hebben een legerbasis op de campus, trainen militairen, zijn gebouwd op vernietigde Palestijnse dorpen en werken nauw samen met de Israëlische wapenindustrie. Dezelfde militairen en wapens worden ingezet om de apartheid in stand te houden en aanvallen als Operation Protective Edge uit te voeren. Bij deze aanval werden in Gaza drie universiteiten, zeven VN-scholen en 141 andere scholen vernietigd of beschadigd. ‘Academische vrijheid is een loos begrip als die over de ruggen gaat van Palestijnse lijken.’

Panelleden Robin Toorneman (VU-student) en Wim Janse (decaan Faculteit Godleleerdheid) benadrukte het belang van dialoog met Israëlische universiteiten in stand houden – anders kun je volgens hen immers geen invloed meer uitoefenen. Dit argument werd door Paul Aarts weerlegd. ‘Empirisch bewijs toont aan dat een boycot uiterst effectief is.’

Het debat zelf verliep rustig. Tijdens de speech van Van Beersum werd er drie keer ‘boe’ geroepen en twee zionistische dames liepen tot twee keer toe (!) de zaal uit – het debat had volgens hen ‘geen enkele zin’, ‘met deze mensen valt niet te discussiëren’. Dit was het gevolg van de overweldigende steun vanuit de zaal vóór een boycot van Israël. Het was tekenend dat ook toen gespreksleider Markha Valenta aangaf dat tegenstanders van de boycot extra tijd konden krijgen om hun positie duidelijk te maken; hiervan werd geen gebruik gemaakt.

Voorzitter van het College van Bestuur Jaap Winter sloot het debat af. Hij zei te zullen gaan praten met zijn Israëlische collega’s over ‘het conflict’. Dit wordt hoog tijd, aangezien de VU volgens Winter ‘nooit een dialoog heeft gevoerd met de Israëlische partneruniversiteiten’. Dat hij dit zei is een stap in de goede richting.

Als de VU werkelijk geïnteresseerd is in het verbeteren van de positie van de Palestijnen dan moet er na de zomer een bijeenkomst worden georganiseerd waarin verschillende strategieën voor verandering worden bediscussieerd. Hierdoor zullen de beperkingen van ‘dialoog’ en ‘verandering van binnenuit’ voor steeds meer studenten en docenten zichtbaar worden.

Er is nog meer druk nodig voordat de VU daadwerkelijk zal overgaan tot een academische boycot van Israëlische universiteiten, maar een eerste stap is gezet.

Donderdag 18 juni is om 15.00 bij de Stopera in Amsterdam een picket tegen het voorstel van burgemeester Van der Laan om een stedenband aan te gaan met Tel Aviv, en om 18.30 een demonstratie. LAATSTE NIEUWS: de behandeling van dit onderwerp is alsnog VANAVOND in de raad.
Zie de agenda.