Basisschoolleraren dreigen met grootste staking ooit
Door Kees Hoogendijk
Het actiecomité PO in Actie ontstond begin februari op initiatief van een een aantal leraren in het primair onderwijs (PO). Zij vinden het salaris wat zij krijgen oneerlijk ten opzichte van leraren in het voortgezet onderwijs (VO), omdat de opleidingseisen en het werk- en denkniveau hetzelfde zijn. Ze begonnen een Facebookgroep en een week later hadden zich 15.000 basisschoolleraren aangesloten. Dat zijn er inmiddels ruim 37.000.
Naast een gelijkwaardig salaris, eisen de leerkrachten in hun manifest dat de werkdruk omlaag gaat. Het ziekteverzuim in het basisonderwijs is hoog en blijft stijgen. Het aantal burn-outs is nergens zo hoog als in het basisonderwijs. Dat blijkt uit onderzoek van het CBS en TNO, gebaseerd op de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden. PO in Actie eist daarom meer helpende handen in de school, meer tijd om lessen voor te bereiden, minder administratieve lasten en kleinere klassen.
Het merendeel van de basisschoolleraren verdient na vijftien jaar dienst bijna 3.500 euro bruto per maand. Dat is dan het maximum. Voor docenten op de middelbare school kan het salaris oplopen tot bijna 4.000 euro. Het komt ook voor dat die groep doorgroeit naar hogere schalen waarin de lonen oplopen tot bijna 5.300 euro bruto per maand.
Meer dan 10.000 leerkrachten werken bovendien op tijdelijke basis en leven daarom in voortdurende onzekerheid. Zij moeten als invaller vaak in hun eigen tijd bij de ouderavonden zijn, of onbetaald aan studiedagen meedoen.
Actiebereid
Het actiecomité denkt dat er zo’n twee miljard nodig is om de salarissen op gelijk niveau te krijgen met die in het voortgezet onderwijs. Om de werkdruk te verlagen is een half tot heel miljard nodig. Opvallend is dat zelfs de zelfverklaarde ‘onderwijspartij’ D66 tot nu toe geen harde toezeggingen heeft gedaan over meer geld.
Er is steun van onder meer andere onderwijsbonden en koepelorganisatie PO Raad. Zij hebben allemaal het manifest ondertekend. Misschien helpt dit om druk uit te oefenen op de formatieonderhandelingen. Maar PO in Actie is bereid om veel verder te gaan. Als er in het regeerakkoord geen extra geld komt voor de basisscholen, gaat wat hen betreft de boel plat.
Uit een peiling onder 7000 leraren blijkt dat 97 procent bereid is te staken. Ook onderwijsbond AOb constateert een zeer grote actiebereidheid. De organisatie hield een peiling onder ruim vijfduizend mensen die in het onderwijs werken. In totaal zegt 91 procent te willen staken. Dat de oproep om het werk neer te leggen niet van de vakbond zelf komt, maar van de actiegroep, zegt veel over de vakbondsbureaucratie.
Het is niet voor het eerst dat werknemers die voorbij lopen qua strijdbaarheid. PO in Actie bood dinsdag 18 april het manifest ‘Primair Onderwijs’ aan de Tweede Kamer aan. De komende weken zal duidelijk worden of er ook echt gestaakt moet gaan worden om een eerlijk loon en een gezonde, veel lagere werkdruk af te dwingen.