Autoritaire coronawet lost niets op

Al sinds het begin van de coronacrisis, of in ieder geval sinds dat de Nederlandse regering iets aan de situatie wil doen, wordt er gesproken over een spoedwet. De maatregelen die nu van kracht zijn worden gehandhaafd door lokale noodverordeningen. Die noodverordeningen zijn eigenlijk voor de korte termijn, zo zegt de regering, dus moet het worden vastgelegd in een echte, landelijke wet.

Deze spoedwet of ‘coronawet’ zou daarbij ook inhouden dat de minister van Volksgezondheid zonder goedkeuring van de Tweede Kamer maatregelen kan doorvoeren. Onder het mom van coronamaatregelen wordt het democratisch stelsel omzeild.

In eerste instantie werd het wetsvoorstel vooral bekritiseerd door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB), omdat in het wetsvoorstel ook de gemeenteraden en wethouders niet worden geraadpleegd. Volgens de regering zou dat bestuurlijke verhoudingen namelijk onnodig ingewikkeld maken. Ook in de herziene versie is dit het geval, ondanks dat de kritiek vanuit gemeenten en burgemeesters al op de eerste versie werd geuit.

In die eerste versie wilde de regering overigens nog verder gaan. Daarin stond bijvoorbeeld dat de politie ‘activiteiten op besloten plaats’ mocht stilleggen – oftewel een huis mocht binnenvallen – als een agent vermoedt dat er besmettingsgevaar dreigt. Aangezien we in een tijd leven waarin de politie vaak agressief handelt, racistisch is en bovendien steeds meer bevoegdheden naar zich toe wil trekken, is het goed dat dit onderdeel uit de wet verdwenen is. Als er geen kritisch geluid was geweest, had Rutte en co dus met een pennenstreek onze privacy en het huisrecht te grabbel kunnen gooien.

Kritiek

De torenhoge boete en het bijbehorende strafblad zal uit de nieuwe coronawet worden gehaald. Ook goed nieuws uiteraard, maar inmiddels hebben mensen in naam van de noodverordeningen al strafbladen en geldboetes gekregen.

Het heeft even geduurd, maar nu klinkt er vanuit links ook kritiek op deze spoedwet. Het is misschien wel begrijpelijk dat linkse partijen zich liever niet willen branden aan kritiek op coronawetgeving, omdat dat tot nu toe vooral uit de extreemrechtse hoek kwam. Nadat GroenLinks aankondigde toch tegen de spoedwet te zijn, werd het partijleider Klaver dan ook voor de voeten geworpen dat hij hetzelfde zou denken als de complotdenkers die Pieter Omtzigt (CDA) hadden lastiggevallen.

Premier Rutte beklaagde zich erover dat het idee ontstaat dat het kabinet een power grab probeert te doen met deze spoedwet. Het is natuurlijk niet vreemd dat mensen dit denken. Het is dan ook een strategie die we in deze tijd van het kabinet gewend zijn. De regering zet enkel in op uiterst autoritaire maatregelen – zonder de GGD voldoende te financieren, veilige werkplekken te garanderen en eindelijk duidelijk te zijn over mondkapjes.