Autoritair CvB moet aftreden – de strijd gaat door
Door Ewout van den Berg
Sinds het begin van de bezetting van het Maagdenhuis was het CvB overgestapt op een politiek van repressieve tolerantie. In deze periode communiceerde het niet uitsluitend door middel van dwangsommen, maar ging om de tafel zitten met studenten en docenten. Hieruit kwamen twee commissies van studenten en docenten die gaan kijken naar financien en democratisering.
Met het opzetten van de commissies en het gevaar dat de bezetting steeds meer naar binnen gekeerd raakte, voerden de studenten de afgelopen week veel discussie over een vertrek. Iedereen die wel eens langs is geweest, weet dat deze democratie een rommelige aangelegenheid kan zijn. Het CvB had hier geen geduld mee. Toen studenten weigerden een afspraak te maken over vertrek, spande het CvB een kort geding aan.
Ook toen studenten zelf aankondigden het Maagdenhuis te verlaten, zette het CvB hiermee door. Tegenover de rechter stelde het CvB dat het Maagdenhuis voor een half miljoen euro schade had geleden. Een sterk staaltje rendementsdenken. Gisteren al krabbelde het CvB terug op de vijf ton door te stellen dat dit inclusief de kosten voor het Bungehuis was en de verplaatsing van de Maagdenhuis medewerkers. Dit terwijl deze, in tegenstelling tot de bestuurders, altijd welkom waren. Schoonmaakkosten hadden ook vermeden kunnen worden als studenten dit zelf konden doen.
Leugen
Het CvB rekent op het credo dat als je een leugen vaak genoeg herhaalt, dit vanzelf waarheid wordt. Het is een opzichtige poging om het verzet van studenten en hun enige drukmiddel dat ze hebben, bezetten, te delegitimeren. Zes weken werd de bezetting gedoogd, en twee dagen voor het einde werd het ontruimd. In een onder docenten breed gecirculeerde emailreactie aan het CvB, stelt een docent: ‘Wat denk je dat jullie en jullie voorgangers onze universiteit gekost heeft in schade, in slechte beslissingen en onnodig pretentieuze gebouwen?’
Het argument voor ontruiming onderbouwde het CvB mede door te wijzen op ‘een tweetal jonge, vermoedelijk Marokkaanse jongens, die zich tussen de bezetters bevonden’. Jong en Marokkaans, dan ben je dubbel verdacht op de universiteit. Zoals de University of Colour laat zien, komt deze racistische opmerking van dezelfde persoon (Peter Wurtz) die eind vorig jaar ook al verantwoordelijk was voor het stopzetten van alle reizen en stages naar Afrika, omdat in een handvol Afrikaanse landen Ebola voorkwam.
Toch besloot de rechter het CvB in het gelijk te stellen. Dezelfde avond nog liet het CvB medewerkers weten dat zij bij de burgemeester heeft aangedrongen op een ontruiming nog voor het festival. De veiligheid van de bezoekers van het festival zou in het geding zijn, maar dit had in samenspraak met de bezetters en met een fractie van de kosten voor de ME-operatie ook gedaan kunnen worden. Het CvB vond het kennelijk niet leuk dat ook hun idee voor een (bij hen vrijblijvend) ‘Festival der Wetenschap’ door de studenten zelf was toegeëigend.
Politie
Op het moment dat de ME arriveerde, stonden alle studenten al buiten het Maagdenhuis. Toch vond de politie het nodig om negen mensen hardhandig te arresteren. Naar verluidt werden er dezelfde middag nog vingerafdrukken genomen in het Maagdenhuis. De sit-in van studenten op het plein, veranderde in een teach-in. Net zoals in Montreal vier dagen geleden, waren het de docenten die in de frontlinie stonden. Docente rechtsgeleerdheid Scholz zei: ‘De afgelopen weken hebben we gezien dat studenten in staat zijn van hun fouten te leren. De CvB blijkt hier niet toe in staat.’ Politicoloog Enzo Rossi: ‘Het Maagdenhuis was bevrijd door studenten en docenten, en is nu weer bezet door bestuurders’.
Ewald Engelen herinnerde de studenten eraan dat de trollen op sociale media niet representatief zijn voor de rest van de Nederlandse bevolking. ‘Vandaag laat zien dat er iets erg rot is aan de UvA, en de enige conclusie is dat het CvB moet aftreden.’ Een week nadat docenten nog positief gestemd waren over het opzetten van de commissies, sloten ze een voor een hun toespraken af met ‘…en het CvB moet aftreden’.
Op het moment dat studenten en docenten hun festival voortzetten met een teach-in in de kantine van het UvA museum bijzondere collecties werd de locatie omsingeld door talloze ME-busjes. Toen activisten op tijd wisten te vertrekken, werd de groep achtervolgd door stillen. Iemand die alleen over het Spui liep, werd door hen gearresteerd. Dat dit niet verder is geëscaleerd – en dat had het CvB vast graag gezien – is te danken aan de studenten.
In een gezamenlijke verklaring stellen De Nieuwe Universiteit, Rethink UvA en Humanities Rally: ‘Deze escalatie is een schande. Het verstoren van een vreedzaam academisch festival is een onacceptabele vertoning van macht door het CvB. Het klein beetje vertrouwen dat de afgelopen weken met veel pijn en moeite is opgebouwd, is nu compleet gebroken. Deze onnodige escalatie en het overdreven geweld is de verantwoordelijkheid van het CvB.’
De FNV van het Amsterdam University College liet dezelfde avond weten dat voor hen ‘het aanblijven van het CvB niet vanzelfsprekend is’. Eerder op de dag zei FNV-voorzitter Ton Heerts de ontruiming onnodig te vinden. Hier voegde hij aan toe dat de studenten ‘wel voor een goede zaak hebben gestreden. Er is nu meer medezeggenschap en meer inspraak.’ Deze steun is erg welkom, maar dat studenten en docenten nu meer te zeggen hebben op de UvA is voorlopig nog wensdenken. Dat laten de gebeurtenissen van zaterdag zien. De steun vanuit de vakbond is cruciaal geweest in het creeren van een draagvlak voor de Maagdenhuisbezetting, anders was het CvB al eerder tot ontruiming overgegaan. Maar die steun was vooral te danken aan het harde werk van strijdbare kaderleden die vanaf het begin met de studenten optrokken.
Volgende stappen
Met dit brute machtsvertoon is de positie van het CvB onhoudbaar geworden. Om haar ten val te brengen, moeten we de druk van onderaf opvoeren. Hiervoor zijn urgent structuren nodig die mensen op faculteitsniveau onderdeel maken van actiegroepen. Door teach-ins te organiseren op universiteitslocaties kunnen we studenten en docenten samenbrengen op de plek waar ze college geven en volgen.
Tegelijkertijd is het belangrijk dat deze decentrale acties ook op elkaar worden afgestemd en dat er momenten worden georganiseerd voor de beweging als geheel. Om te voorkomen dat de beweging fragmenteert is een gemeenschappelijk perspectief nodig. Een grote demonstratie die het aftreden van het CvB eist, zal een eerste richtpunt kunnen zijn.
De strijd van studenten en docenten vindt plaats in een gepolariseed publiek debat. Een Amsterdams VVD-raadslid mocht in het NRC schrijven dat het om dezelfde ‘beroepsactivisten’ gaat die het vluchtelingenprotest van We Are Here zouden hebben gekaapt (de Vluchtgarage wordt maandag ontruimd). Een hoogleraar politicologie laakte het gewelddadige optreden van studenten, maar kwam niet verder dan het noemen van het vuurtje bij het Lieverdje. Deze trouwe dienaren van de status quo moeten we van repliek blijven dienen, omdat dit ook doorsijpelt in de rest van het publieke debat.
Maar veel belangrijker is het om banden op te bouwen met groepen in de maatschappij die ook geraakt worden door neoliberalisme (rendementsdenken). Duizenden zorgwerkers worden door dit kabinet ontslagen. Sociale huur wordt uitgekleed, geprivatiseerd en onbetaalbaar. Racisme wordt gebruikt om moslims en vluchtelingen hiervan de schuld in de schoenen te schuiven. Actieve solidariteit is het enige antwoord tegen het gif van verdeel-en-heers van onze tegenstanders.
Kennis boven winst!
Weg met het CvB!
Peter Wurtz moet oprotten!
Alle macht aan studenten en docenten!
Maandag 13 april demonstreren studenten, UvA-medewerkers en sympathisanten vanaf Roetersstraat 6, 15.00 uur. Sluit je aan!
Zie hier voor meer fotos van Guido van Nispen.