Arbeidsmigrant Krzysztof: ‘We leven in een soort slavernij’
Gelijk loon voor gelijk werk – geen verdeel en heers (foto: Polska Brygada NL / Fb).
‘Ik ben boos op Nieuwsuur’ , zegt Krzysztof, ‘want in een uitzending in maart is het beeld geschetst dat Polen massaal frauderen met hun ww-uitkering. Het is jammer dat dat tv-programma geen aandacht besteedde aan hoe onze situatie hier in Nederland is. Nu krijg je ook nog de boze reacties op sociale media. Terwijl wij willen zeggen: hé, het gaat niet om iedereen uit Polen. Als je na anderhalf jaar niet meer mag werken van het uitzendbureau en je krijgt geen ww-geld: dát is pas oneerlijk.
We gaan op 1 mei staken, we doen mee aan de 1-meiviering in Amsterdam. Als Poolse arbeidsmigranten hebben we veel problemen, we leven in een soort slavernij. We willen dit veranderen. De staking organiseren we samen met de FNV, we hopen dat er veel mensen in ons blok meelopen. We willen gezien worden, we hopen op solidariteit vanuit de Nederlandse bevolking. De feiten spreken voor ons, het CBS zei in een onderzoek dat Polen veel werken en weinig verdienen.
Angst
Het is lastig organiseren voor deze actie, omdat mijn mensen bang zijn. Bij een vorige actie zijn we later door onze werkgever gepest, omdat hij ons op een foto had gezien. We hebben vaak te maken met intimidatie. Poolse arbeidsmigranten zijn bang om hun baan kwijt te raken. Want de huisvesting, de verzekering, de baan – alles hangt met elkaar samen in onze situatie. We zijn totaal afhankelijk van het uitzendbureau.
Zelf werk ik al zeven jaar in een kwekerij in de bollenstreek. Ik kwam in aanraking met de FNV toen ik extra servicekosten moest betalen. Ik zag het op mijn loonstrook staan. De administratieve medewerker zei tegen me dat ze geen fouten wilde maken, maar soms moet ze expres een paar fouten maken. Ik had mijn klacht op Facebook gezet om tegen de andere Poolse arbeidsmigranten te zeggen dat ze ook bij het uitzendbureau moesten klagen. Het ligt aan het systeem.
Ik ben inmiddels kaderlid bij de FNV in Haarlem. Elke maandagavond help ik samen met Nederlandse consulenten arbeidsmigranten die problemen met hun werksituatie hebben.
Gisteren werd ik gebeld door een vrouw die door een arbeidsongeluk naar het ziekenhuis moest. Maar de arbeidsinspectie helpt haar niet, die wil bewijs dat je echt in het ziekenhuis ligt of dat de ambulance naar je toe komt. Als dat niet gebeurt, doet de inspectie niets voor je.
Ik had eerder al eens gesproken met de arbeidsinspectie. Ik vroeg: wat gebeurt er met een klacht van een arbeidsmigrant? Het antwoord was dat de klacht digitaal in een systeem terecht komt, maar vaak door niemand wordt gelezen.
Het is ongelooflijk, dit geldt namelijk ook voor de Stichting Naleving Cao voor Uitzendkrachten (SNCU). Die organisatie heeft geen geld en geen tijd, ze is alleen bezig met het opbouwen van een groot dossier. En voor de werkgevers heeft dit verder geen consequenties. Het systeem werkt echt niet.
Flex
Maar het grootste probleem is de flexwet, die moet veranderen. Want na twee contracten – dus na anderhalf jaar – krijg je geen nieuw contract meer. Dan moet je even pauze nemen, voordat je een nieuw contract krijgt. Daarom moeten de consequenties voor de uitzendbureaus en de werkgevers ook veel harder worden. Ook moet het parlement meer geld vrijmaken voor de arbeidsinspectie en de SNCU.
Huisvesting is ook een groot probleem. Ten eerste mogen Poolse mensen van het uitzendbureau zich niet inschrijven bij de gemeente. Als een arbeidsmigrant dat wel doet, belt het uitzendbureau op en dreigt met onmiddellijke uitzetting naar Polen. Laatst wilde de gemeente Hillegom hierover praten. Maar de wethouder zegt dat hij geen gegevens heeft en dat hij verder alles goed op orde heeft. Zo’n gemeente durft niet de eerste te zijn die de problematiek aanpakt.
Ten tweede willen we de echte huur betalen en geen extra regels opgelegd krijgen. Het klopt niet dat we vaak met zes mensen in een huis wonen en elk honderd euro per week aan huur moeten betalen. Ook komt er soms ineens iemand van het uitzendbureau binnen om documenten te doorzoeken. Of zit de thermostaat in een kast die op slot zit. Wij krijgen dan de schuld van een hoge energierekening.
We hebben het gevoel dat niemand echt voor ons opkomt. De SP zou ons niet moeten aanvallen, maar meer moeten nadenken over de flexwet. Die wet treft ons als Polen, maar die treft ook Nederlandse werknemers. In Polen hebben we een spreekwoord: de vis rot altijd vanaf de kop, niet van de staart. Het probleem ligt niet bij ons, maar bij de politiek en de werkgevers.
Via Facebook roept de Poolse Brigade op om deel te nemen aan de 1-meidemonstratie: ‘We zeggen STOP tegen wat er in Nederland gebeurt. We zullen het niet toelaten dat de rechten van onze werknemers worden geschonden, we zullen het niet toelaten dat ons imago in de Nederlandse media wordt gebagatelliseerd, we eisen respect voor ons als werknemers.… Laat deze dag de geschiedenis ingaan als een dag zonder Poolse werknemers in Nederland… laat de werkgevers zien hoe het is om geen handen te hebben om te werken.’