Amsterdam Oost: ‘tot nu toe heb ik alleen camera’s en meer politie gezien’

Stille tocht voor Mohammed Bouchikhi, Amsterdam 16 februari (foto: BO1018).
Anderhalve maand geleden werd de 17-jarige Mohammed Bouchikhi in Amsterdam Oost doodgeschoten. De moord vond plaats in een buurthuis waar hij als stagiair kinderactiviteiten organiseerde. We zijn hem niet vergeten. Maar in de wijk lijkt er sindsdien weinig veranderd te zijn met betrekking tot veiligheid.
9 maart 2018

Waarnemend burgemeester van Aartsen heeft zijn gezicht nauwelijks laten zien en zet vooral in op repressie in plaats van betere zorg en welzijn voor de buurt. Brian Droop sprak met activist en buurtgenoot Mo Achahbar over Mohammed, de aanhoudende problemen in Amsterdam Oost en over racisme in de stad.

Kun je vertellen wat er de afgelopen maanden is gebeurd hier in de wijk in Amsterdam-Oost?

In de wijk zijn 2 jongetjes in korte tijd omgekomen door verdwaalde kogels. 4 maanden geleden is de 19-jarige Ayman Mouyah en gekomen en 1,5 maand geleden de 17-jarige Mohammed Bouchikhi die aan het werk was en stage liep in het buurthuis waar dat gebeurd is.

Wat had dat voor een impact op de buurt?

Dat heeft een hele diepe impact. Met name Mohammed die ik persoonlijk ken als een lieve, behulpzame jongen die voor iedereen klaar stond. En dat dit hem is overkomen op een plek die veilig zou moeten zijn, dat is heel erg. Het is mijn overbuurjongen. We zagen hem op straat met een lach op zijn gezicht. De laatste keer dat ik hem zag was er ook een lach op zijn gezicht.

Hoe werd dat nieuws in de media gebracht?

De berichtgeving van de mainstream media was verschrikkelijk. Misselijkmakend. Nadat het gebeurd was stroomde 20 minuten later de media vol met negativiteit. Met name over Mohammed en dat hij in het criminele circuit zat. Mocro-maffia werd genoemd, hij werd meteen in een hokje geplaatst. Het was verschrikkelijk.

Eerder is Ayman doodgeschoten door een witte buurtbewoner. Meerdere jongere omstanders raakten daarbij gewond. Dat zou om drugs gaan of zelfs om een liquidatie?

Er werd inderdaad gezegd dat het om drugs ging en dat Ayman een bekende was van de politie. Maar het ging om een ruzie. Deze Tim S. stal een scooter en werd daarop aangesproken en vervolgens pakte hij een pistool en begon te schieten. Niemand wist nog wie het slachtoffer was en toch werden de racistische kanonnen alweer afgevuurd. Dat geeft aan in wat voor een klimaat we leven. In een samenleving die elke bevolkingsgroep in een hoekje wil zetten. Het lijkt soms een feest als in zo’n bepaalde bevolkingsgroep iets gebeurt. Alle vooroordelen die gemaakt zijn worden dan bevestigd zonder dat ze op feiten zijn gebaseerd.

Kun je iets vertellen over de stille tocht die na de moord op Mohammed mede door jou is georganiseerd?

Er waren tussen 500 en 800 mensen. Het was goed en mooi om te zien dat er mensen van alle kleuren waren: wit, zwart, oud, jong. Er waren ook mensen van buiten de buurt die we niet kenden. Dat geeft heel veel hoop. Ze kwamen met kaarsen en bloemen. Maar ook met een sterke boodschap: genoeg is genoeg.

Burgemeester van Aartsen liep ook mee. Wat ik begreep is dat hij niet met mensen uit de buurt sprak en afstandelijk was. Voordat hij iets publiekelijk kon zeggen moest hij gaan. Hij had andere verplichtingen. Hij had voor mij persoonlijk niet hoeven praten, maar voor de familie en de buurtbewoners en de kinderen was het wel belangrijk geweest.

Ik vraag me af als het een witte jongen was geweest of het dan ook zo gegaan was. Hij heeft beloofd dat er dingen in de buurt zouden gebeuren. Tot nu toe heb ik camera’s en meer politie gezien. Ik vraag me af of dat de manier is. In plaats van de bezuinigingen terugdraaien op de buurtcentra wel politieposten neerzetten.

Is er iets met de buurthuizen gebeurd?

Ik ben ouder en breng mijn kinderen daar naartoe. De middelen zijn schaars. Er is bezuinigd is op personeel. Een persoon moet activiteiten doen met 30-40 mensen. Als je met 1 of 2 begeleiders op zulke grote groepen jongeren zit, heb je geen oog voor andere dingen. Dat geeft onveiligheid. Dat snijden in menskracht is voornamelijk de reden dat ongecontroleerde dingen kunnen gebeuren.

Hoe gaat het nu verder in de wijk?

In heel Amsterdam is veel bezuinigd op buurtcentra en ontmoetingsplekken voor jongeren. En als ze er zijn, zijn de materialen schaars of zijn er te weinig mensen. Dat is de lijn van het kabinet dat we hebben: minder investeren in welzijn en als je het niet kan betalen,dan maar niet. Maar wel meer repressie. Dat zie je dus terug in meer camera’s en politie.

De aanpak van waarnemend burgemeester van Aartsen is dat hij Den Haag als voorbeeld ziet. Maar ik hoop niet dat Amsterdam als Den Haag wordt. In Den Haag is het demonstratierecht ingeperkt en hij van Aartsen faalt nu al in het zijn van een burgervader voor álle Amsterdammers.

Hoe is het contact met de politie?

De politie die meeliep in de stille tocht horen bij het zogenaamde Marokkaanse netwerk.Terwijl, zoals ik eerder zei, de stille tocht echt een afspiegeling was van wit en zwart en oud en jong. Ik weet niet wat de gedachten erachter was om een Marokkaans politienetwerk erop te zetten. Dat is eigenlijk alleen maar signaal om weer in hokjes te denken. Ik denk dat ze denken dat het beter communiceert, dat zij meer gezag zullen hebben of beter kunnen communiceren met hun ‘soortgenoot’. Ik kan het niet waarderen om eerlijk te zijn. Ik denk dat de politie in zo’n stille tocht sowieso terughoudend zou moeten zijn. Ze kunnen het verkeer regelen, maar ze moeten niet de tocht gaan leiden. Dat probeerden ze wel.

Ik zie dat in deze buurt ook veel nieuwbouw staan. Dat ziet er heel luxe uit. Zijn daarmee ook nieuwe culturele voorzieningen gekomen?

Nee, tot op heden niet. Het buurthuis waar Mohammed is omgekomen is momenteel ook dicht en het is niet bekend wat ermee zal gebeuren. Ik hoop persoonlijk dat het gerenoveerd wordt. Meer mensen, meer activiteiten. Dat het vertrouwen terugkeert bij jongeren om daar activiteiten en mooie momenten te hebben.

Is er iets dat blijvend veranderd in de buurt of wordt het op een gegeven moment weer vergeten?

Ik denk dat de buurtbewoners dit niet gaan vergeten, maar dat de politiek gaat vergeten, daar ben ik zeker van overtuigd. Maar de troost die er tijdens de stille tocht was samen met elkaar als buurtbewoners, als Amsterdammers, dat blijft. Deze jongen was zo geliefd, dat als mensen hem alleen maar zagen al een connectie hadden met hem.

Hij hielp zijn buurvrouw met boodschappen en hond uitlaten?

Hij heeft ook vluchtelingen geholpen in Griekenland. Samen met zijn moeder, broer en zus. Hij wilde een veilige plek voor heel veel mensen bieden. Maar een veilige plek voor hem, is hem niet gegund.

In Amsterdam zien we ook een opkomst van extreemrechtse en racistische partijen. Met als reactie daarop een anti-racisme-demonstratie op 18 maart. Hoe denk jij daarover?

Het criminaliseren van een 17-jarige jongen die net is omgekomen, zonder dat je daar feitelijke aanwijzingen voor hebt, heeft alles met racisme te maken. Het was genoeg aanleiding voor mensen om bij de stille tocht te zijn, zij zij zouden ook aanwezig moeten zijn op de antiracisme-demonstratie.