Amsterdam-Noord – ‘Alles moet wijken voor het grote geld’

Bewoners van het IJ-plein en het Laanwegkwartier in Amsterdam-Noord zijn woedend over de ontwikkelingsplannen van de stad voor het gebied rondom de Sixhaven. Bovendien hebben de gemeente en de woningbouwcorporaties verzuimd hen goed te informeren. Gelukkig sloegen een paar oplettende bewoners alarm. Een overvolle vergadering van stadsdeel Noord met boze Noorderlingen was vorige week het gevolg.
7 februari 2018

Door Kirsten Zimmerman

‘De ambtenaren worden bedankt. Zij willen van Noord een Manhattan aan het IJ maken!’, aldus een bewoner van het Laanwegkwartier, dat grenst aan de Van der Pekbuurt. ‘Onze woningen zouden afschuwelijke jaren tachtig-bouwsels zijn die vloeken met Overhoeks en de Van der Pekbuurt. Ze moeten plaatsmaken voor peperdure nieuwbouw. Een klein groepje mensen maakt plannen en de reden is geld, geld en nog meer geld. We krijgen geen informatie en geen inspraak.’

Op 29 december kregen de bewoners aan de Laanweg een brief over ontwikkelingen in het Sixhaven-gebied. Op 9 januari was er een informatieavond over deze principe-nota. Daar kwamen twee bewoners op af, omdat niemand dacht dat hun huizen aan de Laanweg ook onder het gebied rondom de Sixhaven vallen, inclusief plannen voor de sloop van 30 woningen. Die moeten plaatsmaken voor een fietsbrug, dwars door het eco-park achter de Laanwegflats, waar ook nieuwbouw is gepland. En de informatie is verwarrend. Zijn het voorlopige plannen? Gaat het om sloop of nieuwbouw? De bewoners weten van niets.

Ook de omgeving van het IJ-plein werd onaangenaam verrast door de principenota Sixhaven. De huurders van de roze en witte flats aan het IJ hadden überhaupt geen brief gekregen. Maar er blijken plannen te zijn om van hun woonbuurt een recreatiegebied te maken met steigers langs het IJ. De huidige aanlegplek van de pont moet opschuiven voor een zogenaamd ‘anker’ (een gebouwtje om in te sporten) en ook de 21 woonboten in de Sixhaven zouden naar een andere plek moeten verhuizen. Bovendien zouden er woningen aan het IJ-plein worden gesloopt, terwijl de 40 jaar oude flats – ontworpen door de bekende architect Rem Koolhaas – volgens het Bureau Monumenten en Archeologie van de gemeente Amsterdam beschermd stadsgezicht zijn.

Pretpark

Maar de IJ-pleiners willen niet dat hun buurt zich ontwikkelt tot pretpark, waar in de toekomst alleen nog maar plek is voor rijke mensen. ‘Aan het IJ moeten ook gewone mensen kunnen wonen!’ De Noorderlingen willen een normale inspraakprocedure en voor de sloop van goede woningen zijn geen argumenten. Liever renoveren, zodat de buurt betaalbaar blijft voor de huidige bewoners. ‘Want de stad wordt bewoond door mensen. Wij zijn geen hinderpunten voor rijke projectontwikkelaars. Zoals Russen uit de kennissenkring van Poetin of speculerende Arabieren.’

Vroeger wilde niemand in Noord wonen: daar waren de mensen crimineel of asociaal. Niet voor niets is het gezegde ‘Noord gestoord’. Er was altijd weinig geld voor verandering, maar die trend blijkt te keren. Een bewoner van het Laanwegkwartier verhuisde in de jaren vijftig als kind met zijn ouders vanaf Kattenburg naar Noord, waar zijn vader bij de NDSM werkte. Toen hij getrouwd was betrok hij een woning aan de Laanweg, omdat de melkboer en zijn vrouw daar ook naartoe gingen. ‘En hier wil ik blijven wonen tot ze mij tussen 6 planken eruit dragen.’

De Oud-Noorderling heeft al meer veranderingen in de buurt moeten slikken: de wijk Overhoeks wordt nu voor zijn neus uit de grond gestampt, de weg voor zijn huis is een voorrangsweg geworden waar auto’s en bussen hard rijden en de bloeiende markt op het Mosveld is doodgebloed sinds die is verplaatst naar de Van der Pekstraat. ‘En nu komt er een brug over mijn woning. Ik ga daar letterlijk voorleggen, zodat dat niet gebeurt.’

Een andere bewoonster wijst erop dat bij sloop- en nieuwbouw er hoe dan ook gezinnen in de armoede zullen worden geduwd. Volgens de 40 40 20-regel van de gemeente bij nieuwbouw (40 procent sociale huur, 40 procent middeldure huur en koop, 20 procent dure huur en koop) zullen gezinnen die nu een huur van ongeveer 500 euro hebben als ze moeten verhuizen een huur van rond de 720 euro krijgen. De grens voor huurtoeslag ligt nu op € 710,68. ‘Arme mensen moeten gedwongen plaatsmaken voor de rijken, die kunnen kiezen waar ze willen wonen. Noorderlingen zouden dom en ongeschoold zijn, maar ik ben trots op Noord en wil niet wijken voor de rijken.’

De stadsdeelcommissie Noord belooft zorgvuldig advies te geven aan de Centrale Stad, die beslist. De principe-nota Sixhaven zou ‘geen sloopbesluit, maar een startbesluit zijn”. Ook gebruiken de politici veelvuldig het woord ‘inspraak’ en zeggen ze huidige bewoners in de wijk te willen houden. De SP is pessimistisch en het meest op de hand van de boze Noorderlingen: ‘De bewoners moeten dit gevecht niet overlaten aan de politici. Want als je Noord wilt behouden voor gewone mensen, dan moeten we aan de slag. Anders worden we overspoeld door het grote geld, zoals eerder is gebeurd in de Jordaan en de Staatsliedenbuurt.’