Afrekenen met Zwarte Piet
Door Angela Ettema
De afgelopen jaren hebben steeds meer bekende Nederlanders, zoals Anouk en Paul de Leeuw, zich uitgesproken tegen Zwarte Piet. De discussie is daarmee definitief doorgedrongen tot de mainstream. Gemeenten, scholen en bedrijven zien zich gedwongen een standpunt in te nemen over Zwarte Piet.
In Amsterdam oordeelde de rechter dat Zwarte Piet racistisch is. In Amsterdam en Utrecht wordt dit jaar de Sinterklaasoptocht aangepast. Uitgeverij Ploegsma komt met een bundel sinterklaasliedjes waarin Piet niet langer een ‘zwarte knecht’ is. Playmobil en Fisher Price hebben bekendgemaakt dat ze stoppen met de productie van Zwarte Piet-poppetjes.
De HEMA, die eerder Zwarte Piet in de ban wilde doen, zwichtte helaas voor een boycotdreiging van voorstanders van Zwarte Piet. Opvallend is dat de HEMA aangeeft artikelen die ook in het buitenland verkocht worden wel aan te passen, omdat het daar wel duidelijk is dat Zwarte Piet een racistische karikatuur is.
De vele racistische uitingen uit het pro-Pietenkamp hebben overigens ook veel voormalige voorstanders van mening doen veranderen. Vorig jaar kwamen op een pro-Pietenmanifestatie tientallen neonazi’s af. Een zwarte vrouw werd door deelnemers uitgescholden en geïntimideerd. Ook de PVV was daar prominent aanwezig.
Zwartepietenwet
Dit jaar heeft Wilders aangekondigd dat hij met een ‘zwartepietenwet’ komt, die overheden verplicht Zwarte Piet zwart te houden en verbiedt de tekst van sinterklaasliedjes te veranderen. Hiermee probeert Wilders opnieuw de frustraties van mensen over het afbraakbeleid af te wentelen op een groep die daar niet verantwoordelijk voor is.
Wilders doet alsof er een complot van een ‘linkse elite’ is om gewone (witte) Nederlanders alles af te pakken wat hun dierbaar is. Hij insinueert dat de afbraak van de zorg en de stijgende huren te wijten zijn aan asielzoekers of migranten. In feite laat de rechtse elite, aangevoerd door Wilders’ voormalige partij, de VVD, de gewone mensen (ongeacht kleur of afkomst) opdraaien voor de puinhopen van bankiers en graaiende managers.
Wilders’ voorstel voor een zwartepietenwet maakt politiek en juridisch geen schijn van kans en lijkt vooral bedoeld als pr-stunt. Maar het is daarnaast ook hypocriet. Opnieuw laat Wilders zien dat hij de vrijheid van meningsuiting alleen verdedigt voor medestanders. Wie het sinterklaasfeest wil ontdoen van zijn racistische elementen krijgt als het aan Wilders ligt te maken met dwang.
De campagne tegen Zwarte Piet heeft antiracisme in Nederland weer op de kaart gezet en slaagt erin mensen te mobiliseren en overwinningen te boeken. Dat is belangrijk in een land waar momenteel weinig actie tegen racisme is. Het komt nu erop aan het in al zijn vormen echt aan te pakken.