Actieweek studenten: hoe verder na de rouwfase?

Afgelopen week protesteerden studenten tegen de afbraak van het hoger onderwijs. Na protesten in andere steden, demonstreerden vrijdag volgens de ASVA 2000 studenten op de Dam in Amsterdam. Na de stakingen in het Voortgezet Onderwijs, schreeuwen ook deze acties om een vervolg.
24 maart 2012
Studentenprotest op de Dam, 23 maart 2012 (foto: ASVA)

Door Maartje Meering en Auke Den Otter

De landelijke actieweek van het hoger onderwijs, georganiseerd door de landelijke studentenbonden, is gericht tegen de plannen van het kabinet om wederom te bezuinigen op het onderwijs op hogescholen en universiteiten.

Wanneer je langer doet over de bachelor- of masterfase, krijg je een boete van 3000 euro per jaar. De boete geldt ook als je van studie wisselt. Daarbij komt ook het plan om de studiefinanciering voor een masteropleiding helemaal af te schaffen. Hiermee wordt voor de zoveelste keer de rekening van de crisis bij studenten, docenten en ondersteunend personeel neergelegd.

Studenten komen in actie in Amsterdam, Delft, Nijmegen, Utrecht en Zwolle. Op de TU Delft wordt een studieschuldmeter aangezet, en in Zwolle staat een klaagmuur. Dinsdag 20 maart demonstreren 250 studenten in Nijmegen van het station naar de Grote Markt, waar toespraken worden gehouden.

Utrecht

Eveneens op dinsdag organiseert Goed Toegankelijk Onderwijs een kleine fietsdemonstratie door Utrecht. Dit samenwerkingsverband van Kritische Studenten Utrecht, Internationale Socialisten en anderen, fietst met zo’n 20 studenten langs verschillende onderwijsinstellingen. Vanaf de Mariaplaats in het centrum, worden de Universiteitsbibliotheek en de Hogeschool voor de Kunsten bezocht, met als eindpunt de Uithof.

Bij elke onderwijsinstelling worden korte toespraken gegeven over de rampzalige bezuinigingen en de kwalijke gevolgen hiervan, om meer studenten op te roepen deel te nemen aan de onderwijsstrijd. Op de Uithof komt een schoonmaker solidariteit betuigen, en spreekt de studenten toe. Hij bedankt de studenten voor hun steun tijdens de schoonmakersbezetting op de universiteiten en zegt terecht: ‘We zitten allemaal in hetzelfde schuitje.’

Tijdens de demonstratie worden vervolgbijeenkomsten aangekondigd, om te proberen de studentenbeweging nieuw leven in te blazen en de onderwijshervormingen terug te draaien.

Amsterdam

De ASVA, de studentenunie van de UvA en HvA, had studenten opgeroepen om op 23 maart te demonstreren, en te ‘treuren’ om de vervlogen toekomstdromen. ‘Kom in het zwart, de kleur van rouw’, was de oproep.

De manifestatie komt rond 4 uur op gang met muziek. Studenten en sympathisanten lopen met zwarte ballonnen rond op de Dam. Velen hebben borden bij zich met teksten als: ‘Wie rijk is, mag slim zijn’, ‘RIP Onze toekomst’, ‘Stop ons niet onder de grond’ en ‘Mark VerDOMme’. Sommige studenten zingen een liedje: ‘Van voor naar achter maar niet naar rechts’.

Aan de ballonnen hangt een kaartje met daarop de verhalen van 2 studentes die overwegen hun master te volgen in het buitenland, omdat je daar blijkbaar nog wel enigszins mag studeren. Het kaartje verzoekt de vinder deze naar Halbe Zijlstra te sturen. Voor het podium opgesteld, symboliseert een geknutselde doodskist met ‘het hoger onderwijs’ erin, dat het er niet echt meer is.

Vanaf het podium worden toespraken gehouden. Dit keer zijn geen politici uitgenodigd als sprekers: een bewuste keuze om alleen de mensen die zelf getroffen worden door de bezuinigingen aan het woord te laten. Wel staan er politici tussen de demonstranten zelf. ‘Gewone’ studenten zijn evenwel niet te vinden op het podium, maar wel een directeur van een bedrijf die vertelt hoe slecht de bezuinigingen zijn voor de BV Nederland.

Rond kwart voor 5 worden de zwarte ballonnen opgelaten. Op orders van de politie moet dit allemaal tussen dranghekken, en zelfs het luchtverkeer is er even voor stilgelegd. Afsluitend houdt LSVb-voorzitter Pascal ten Have nog een praatje, waarin hij roept: ‘Mark, waarom maak je het ons zo verdomd moeilijk om te studeren?!’

De manifestatie is vroeg afgelopen: om kwart over vijf begint de Dam weer aardig leeg te lopen. De opkomst is groot, maar er had meer uit gehaald kunnen worden. Op de actie zelf is weinig informatie over hoe en waarom van het protest. Uit de toespraken kan je het wel opmaken, maar er staan bijvoorbeeld geen grote borden bij het podium. Die hadden voorbijgangers een idee kunnen geven wat er gaande is en hen uitnodigen zich erbij aan te sluiten. En de actie is, met een uur, van erg korte duur.

Deze acties zijn een goed begin, als we erin slagen om ze te gebruiken als opmaat naar massaler en strijdbaarder protest. Want als wij alleen rouwen om de dood van het hoger onderwijs, zal dat Rutte & Co niet tegenhouden.