Actiecomité bewijst dat racisme bij Haagse politie structureel is
Door Danny van Hulst
Het actiecomité is in november 2013 opgericht, kort na de uitzending van een rapportage over politiegeweld van Omroep West. In de rapportage gaven verschillende Haagse politieagenten toe dat ze inderdaad racistisch te werk gaan, dat daarbij veel geweld wordt gebruikt en dat ze elkaar de hand boven het hoofd houden. Uitspraken van Haagse politieagenten zoals ‘We gaan op Marokkanenjacht’ of ‘We gaan de Gazastrook in’ kwamen al eerder aan het licht en spreken boekdelen over de cultuur bij het politiekorps in Den Haag.
‘We zijn uit pure noodzaak ontstaan, het is niet dat we dit graag willen doen, het is niet graag dat we de politie van zulke dingen beschuldigen’ aldus Mohammed. Vorig jaar begon hij met vijf andere vrijwilligers van het actiecomité met het verzamelen van klachten over politie-intimidatie. ‘Deze variëren van racistische behandeling tot onrechtmatig ID-controles en boetes, geweld en agenten die leugens noteren in rapporten,’ zegt hij.
Incidenten
Een van de ergste incidenten overkwam een bekende van Mohammed. Hij had een verkeersongeluk en werd naar het politiebureau in de Heemstraat gebracht. Eenmaal daar werd de man bont en blauw geslagen onder toezicht van andere agenten die hem nog zeiden ‘doe rustig aan’. De 37- jarige man is door zijn verwondingen nu honderd procent arbeidsongeschikt verklaard.
Er zijn ook gevallen waarbij arrestatieteams met grof geweld indringen bij gezinnen thuis. Volgens de politie werdem een of twee kinderen ervan verdacht dat ze ‘vernielingen’ hadden aangericht. Het ging er een keer zelfs zo hard aan toe dat, toen de buren naar buiten kwamen om te kijken wat er aan de hand was, nog meer politie arriveerde. Die knuppelde los op de menigte. Mannen, vrouwen en kinderen moesten vluchten om zichzelf in veiligheid te brengen.
Inmiddels heeft het Actiecomité Herstel van Vertrouwen negenenvijftig klachten verzameld waarvan de meeste betrekking hebben op 2013 en zijn momenteel in gesprek met de politie en de burgemeester. Ze zijn ook naar de media gestapt om hun actie landelijk bekend te kunnen maken. Zo waren ze te zien bij Pauw & Witteman en heeft het NRC hun pleidooi verder uitgelicht.
‘Voor dat ik me hier echt mee bezig hield was dit een ver van m’n bed-show’ zei Mohammed. ‘Ik had ook persoonlijke nare ervaringen maar ik wist niet dat het probleem zo ernstig en zo groot was, we hebben meerdere gezinnen wie dit is overkomen. Dus dat het iets structureels is, is wel duidelijk. Alles werd in het begin ontkend en naar het rijk der fabelen verwezen. De eerste reactie van de Haagse politiewoordvoerder was ‘wat een gezeik!’.
En nu kunnen ze dat niet meer omdat de bewijzen zich beginnen op te stapelen. Maar ook steeds meer mensen beginnen hun geluid te laten horen, dat is iets wat de afgelopen 10 jaar niet is gebeurd. Klachten komen elke keer naar buiten. Vaak willen ze aangifte doen bij het bureau maar worden ze geweerd alsof je geen burger bent en geen rechten hebt.’
Discriminatie van minderheden zit in toenemende mate ingebakken in de politiecultuur, zo concludeerden Amnesty International en de Nationale Ombudsman recent. Dit blijkt ook uit een verklaring van de voormalige politiechef van Gouda, Paul van Musscher, in 2010. Volgens hem komt de hoge criminaliteit onder Marokkaanse Nederlanders vooral door hun ‘genetica’ die hen ‘wilder en ruiger’ maakt. Zijn aanpak tijdens zijn mandaat werd beloond met een promotie. Hij is het huidige hoofd van de Nederlandse politie in Den Haag.
Zero tolerance
Daarnaast laat de recente vrijspraak van de politieagent die de 17-jarige Rishi had doodgeschoten zien hoe betrokken de Nederlandse rechtbank is in het ontastbaar maken van het politiekorps.
Met de invoering van het zero-tolerance beleid is het politieoptreden in Den Haag en andere steden alleen maar erger geworden. Zelfs Otto Adang, lector aan de politieacademie, bekritiseert het beleid. ‘Het zerotolerance betekent feitelijk ook zero nadenken. Je grijpt altijd in, zonder onderscheid te maken. Je wordt te star, je behandelt iedereen als een potentiële crimineel,’ zegt hij.[6]
Dit beeld wordt ook bevestigd door Mohamed. ‘Die koers werkt niet, het werkt juist averechts. Je zorgt ervoor dat er nog meer jongeren ontsporen en dat onschuldige burgers hun vertrouwen in de overheid verliezen. Dit is een heel ernstig probleem maar het is onderdeel van een veel groter probleem. Alles wordt wegbezuinigd, kapot gemaakt door de VVD. Nu zullen ze het zelf merken want de tegenstellingen zijn zo groot op dit moment dat ik me af en toe afvraag of ik nog steeds in Nederland woon. Toen de raad van Europa zei dat Nederland in de top-3 zit van meeste racistische landen schok ik daar best wel van. We kunnen als ‘allochtoon’ wel onze mond houden maar dat hebben we al lang genoeg gedaan en je ziet waar het toe heeft geleid. Het is tijd dat we van ons laten horen. Dit kan niet meer!’
Druk
De druk die het actiecomité heeft gezet op de burgemeester en de politie heeft ze gedwongen om in actie te komen. Omdat de gemeenteraadsverkiezingen eraan komen blijft het tot nu toe bij woorden en symbolische bijeenkomsten. Inmiddels heeft burgemeester van Aartsen en minister van Veiligheid en Justitie Opstelten binnenskamers toegegeven dat er fouten zijn gemaakt en zegt dat er iets gaat veranderen bij de politie.
Het is nog maar zeer de vraag of die veranderingen van structurele aard zullen zijn. Maar het feit dat het Actiecomite Herstel van Vertrouwen deze toezeggingen heeft gekregen is een teken dat deze druk van onderaf effectief kan zijn. Zoals Mohammed zei: ‘We hebben een paar babystapjes gezet maar we gaan de goede kant op. Op dit moment focusen we op Den Haag, maar weten dat dit in Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en in andere grote steden ook voorkomt. En als we meer druk genereren, en meer mensen achter ons komen staan, dan kunnen ze niet meer om ons heen.’
Volgende week zaterdag, op 22 maart, demonstreren we tegen racisme: en ook racisme van dit soort. Sluit je aan bij het protest!