ʻRespect! Szacunek!ʼ – Nederlandse en Poolse distributiewerkers staken voor werkzekerheid
Door Renate Klinkenberg
Volgens een woordvoerder van Albert Heijn waren er maar negentig stakers, maar deze actie maakte zichtbaar dat het om honderden mensen gaat. Vanuit vijf distributiecentra (DCʼs) kwamen de stakers naar Amsterdam gereisd: Zwolle, Zaandam, Pijnacker, Tilburg en Nieuwegein.
Vanaf elf uur ’s ochtends verzamelden distributiewerkers zich op de Nieuwmarkt. Met oranje FNV-hesjes aan kwamen de stakers in optocht aangelopen. Ze riepen ‘Actie! Actie! Actie!’ Ze werden enthousiast onthaald door hun collega’s van andere DCʼs. Een dj, met een heftruck als podium, draaide protestmuziek, waaronder ‘Get up, stand up, stand up for your rights!’ van Bob Marley. Tussen de nummers door klonk: ‘Ding dong! We hebben nog een aanbieding!’
De stakers deelden flyers uit aan nieuwsgierige toeschouwers. Daarop stonden de drie belangrijkste punten van hun actie: allereerst dat de Albert Heijn doet alsof er geen geld is voor een loonsverhoging terwijl Ahold-topman Dick Boer 2,7 miljoen per jaar verdient. Ten tweede werkt meer dan de helft van de DC-werkers met een uitzendcontract. Tot slot staan veel vaste banen op het spel.
Een distributiewerker uit Zaandam zegt: ‘Ik demonstreer voor een beter leven. Ik werk al twaalf jaar voor Albert Heijn. Door het zware fysieke werk heb ik chronische pijn in mijn handen en rug gekregen, maar ze luisteren niet naar mijn klachten. In de twaalf jaar dat ik voor de Albert Heijn werk heb ik geen salarisverhoging gekregen terwijl de grote bazen superbonussen krijgen, de directeur verdient 2,7 miljoen euro per jaar!’
Het werktempo is enorm gestegen, vertelt Kees van Vliet: ‘Distributiewerkers moeten nu twee keer zoveel producten verwerken als zeven jaar geleden. Dat betekent twee keer zoveel bukken. Dat heeft effect op je lichaam.’
Respect
Toine benadrukt hoe belangrijk hun werk is: ‘Wij zorgen dat alle producten in de winkel komen te liggen. Wij zijn de motor van het bedrijf. Ze moeten ons behandelen met respect. We staken om werkzekerheid en respect, niet om de centen.’ Erik uit Pijnacker vult aan: ‘Twee jaar geleden voerden we ook actie. Toen beloofde Albert Heijn dat ze meer vaste krachten zouden nemen, maar het percentage uitzendkrachten is sindsdien juist gestegen.’
Peter Span uit Pijnacker is solidair met de jongere DC-werkers: ‘Ik ga over vier dagen met pensioen en demonstreer in solidariteit met mijn collega’s. Ik werk al 36,5 jaar voor Albert Heijn en ik zie dat alle rechten die we hebben opgebouwd worden afgebroken. Ik kom in actie voor de volgende generatie.’
Na toespraken van vakbondsorganizers trokken de distributiewerkers in een demonstratie door het centrum van Amsterdam. Langs de universiteit en het stadhuis liepen ze naar de drukke Albert Heijn op de Jodenbreestraat. Mensen keken verbaasd toe, maar kinderen van een middelbare schoolklas reageerden enthousiast.
Solidariteit
Bij de Albert Heijn aangekomen vertelde Bianca Doomen van distributiecentrum Pijnacker: ‘We vragen ook om meer respect voor de Poolse distributiewerkers. Ze werken jarenlang onder het minimumloon en worden elke keer na een jaar ontslagen.’ ‘Respect!’ riepen de stakers, en Poolse vertaling: ‘Szacunek!’ Bianca vervolgde: ʻCNV heeft 104 leden onder distributiewerkers. Wij hebben er meer dan 1400 maar toch luistert de Albert Heijn niet naar ons. Albert Heijn, ga met ons om de tafel zitten!’
Na het protest bij de Albert Heijn ging de optocht naar het hoofdkantoor van Ahold. Niet iedereen die wilde kon staken. Veel uitzendcontract zijn geen lid zijn van de vakbond, en durfden het risico nog niet te nemen. Maar ook niet-stakers laten hun steun blijken. In Pijnacker lieten collega’s uit protest het brandalarm afgaan, zodat iedereen naar buiten moest en het werk onderbrak. Ook weigerden parttimers te gaan werken toen ze erachter kwamen dat hun collega’s aan het staken waren: ze weigerden stakingsbreker te zijn.
Bij het Ahold-kantoor eisten de vakbondsleiders een gesprek met Ahold-toman Dick Boer. De stakers staken de draak met alle mooie praatjes van hun bazen. In een video van Albert Heijn zei directeur Sander van der Lanen dat de werkers van Albert Heijn ‘One big happy family’ zijn. ‘Verassing voor Dick Boer, je familie komt even langs!’ riepen de boze stakers.
Enkele vakbondsleden liepen het hoofdkantoor in, maar ze kregen geen gehoor. De directie van Albert Heijn speelt het hard. Ze wil niet met de vakbond praten en zet systematisch stakingsbrekers in. De stakers zijn hier terecht ontzettend boos over: voor hen staat er veel op het spel. Wat nu hard nodig is, is solidariteit en een meer offensieve opstelling van de vakbond. De strijd tegen Albert Heijn is een strijd tegen de stakingsbrekers.
Zie de vakbondssite van de distributiewerkers en het fotoverslag op facebook.
____________________________________________________________________________________________________
Lees ook de brochure Van onderop en samen sterk door Maina van der Zwan.
De brochure pleit voor een sterke vakbeweging, nodig om onze belangen te verdedigen. Eén die kracht put uit zelforganisatie op de werkvloer en die strijd als uitgangspunt neemt in plaats van overleg. De brochure is los te koop voor 3 euro (4,50 per post). Bulkbestellingen krijgen een flinke korting. Lees verder en bestel >>
‘Voor al onze vrienden en vakbondscollega’s: dit is een aanrader. We hebben namelijk een lange strijd te voeren en dat kunnen we alleen samen doen.’
Khadija Tahiri, president van de Vakbond van Schoonmakers