Staking gemeentereiniging dwingt VNG tot inslikken nullijn
Foto: medewerkers van de gemeentereiniging tijdens een actie voor de Amsterdamse Stopera
Door Bart Griffioen
Er is een akkoord bereikt over een cao voor twee jaar. Dit jaar krijgen de werknemers er eenmalig 1,5 procent. bij. In 2010 en in 2011 wordt de eindejaarsuitkering telkens met 0,5 procent verhoogd en het salaris wordt in 2011 verhoogd met eveneens 0,5 procent. De lager betaalden krijgen een hogere bodem in de eindejaarsuitkering. Eén procent van de eenmalige uitkering in 2010 kan structureel worden als de bonden en werkgevers het eens worden over een sociale leidraad begin 2011 wanneer de omvang van de bezuinigingen bekend zijn.
Ruud Kuin, landelijk cao-onderhandelaar van Abvakabo FNV verklaart: ‘Wij zijn tevreden. Het is een evenwichtig akkoord geworden met werkzekerheid en koopkrachtbehoud. Het is voor de publieke sector een doorbraak, want overal wordt vastgehouden aan de nullijn.’ De vakbonden leggen het principe-akkoord met een positief advies voor aan de leden en laten weten dat hiermee een einde komt aan de staking van vuilnisophalers in Amsterdam en Utrecht. Het vuil in de steden wordt zo snel mogelijk weer opgehaald.
Actieperiode
Met dit akkoord wordt een lange actieperiode afgerond, die op 3 februari begon. Een hele serie aan publieksvriendelijke acties ging door het land, van aanvankelijk korte werkonderbrekingen op gemeentehuizen en bij de stadsreiniging, tot demonstraties zoals die op 28 april, waarbij brandweerlieden en andere ambtenaren door Den Haag trokken met een doodskist met daarop ‘R.I.P. cao 1-6-2009’. Ook parkeerwachters legden vanaf die dag het werk neer om de druk verder op te voeren, aangezien de VNG stelselmatig weigerde van de nullijn af te stappen.
De staking bij de gemeentereiniging in Amsterdam en Utrecht was cruciaal om de gemeentelijke werkgevers eindelijk tot toegeven te dwingen. Pogingen om de staking rond Koninginnedag en Bevrijdingsdag via de rechter te laten verbieden konden uiteindelijk niet voorkomen dat de acties vanaf 6 mei toch doorgingen – eerst voor een week, maar toen dat nog onvoldoende bleek werd door de bond een verlenging tot 19 mei aangekondigd. Met nog een week van verdere vervuiling in het vooruitzicht werd de VNG gisteravond gedwongen om eindelijk over de brug te komen.
Berichtgeving
Voorspelbaar was de tendentieuze berichtgeving in veel media. Zo werd in De Pers op 10 mei in het artikel ‘Stel dat de vuilnisstaking aanhoudt’ met plezier over scenario’s gefantaseerd waarbij stakingsbrekers zouden worden ingezet. Maar die aversie tegen de actievoerders kon op maar weinig maatschappelijk draagvlak rekenen. Er waren onder de Amsterdamse en Utrechtse bevolking juist geluiden te horen van solidariteit en begrip waarbij – net als tijdens de schoonmakerstaking – het sentiment doorklonk dat ‘ze het zo langer niet hoeven te pikken.’
Dit maakt de perspectieven voor nieuwe strijd interessant. Met nu twee verse voorbeelden van lange stakingen achter ons – allebei met de oude wijsheid dat onder druk alles vloeibaar wordt – gaan ook in andere sectoren nog confrontaties plaatsvinden over lonen en arbeidsvoorwaarden. Dit in een context van verkiezingen die draaien om wie in crisistijd bereid is het mes het diepste in de verzorgingsstaat te zetten. De Pers propageerde de arbeidsconflicten vooral ‘netjes in een polderoverleg’ uit te vechten. Centrale les is nu juist die koers bij het oud vuil te zetten.