Een weekend boordevol ideeën om de wereld te veranderen
Foto: schoonmaakster Judy Lock en vakbondsorganizer Willem Dekker ontvangen champagne en een staande ovatie in de slotbijeenkomst van het Marxisme Festival 2010 (foto door Chihiro Geuzebroek)
Door Suzanne Veldhuis
Tijdens het festival werd er regelmatig gerefereerd aan de heroïsche stakingsstrijd van de schoonmakers. In een bijeenkomst over vakbondsstrijd werden zij aangehaald als voorbeeld van de successen die behaald kunnen worden als er consistent georganiseerd wordt vanaf de basis. De schoonmakersstrijd heeft laten zien dat óók in een tijd van crisis overwinningen behaald kunnen worden. Egbert Schellenberg van FNV Vecht voor je Recht riep op om deze nieuwe manieren van ‘organizing’ te verbinden met het traditionele vakbondswerk om op die manier de zogenaamde ‘poldergeilheid’ van de vakbondsleiding te doorbreken. Organizer Bart Plaatje vertelde hoe deze nieuwe organizingsmethode eigenlijk als ‘oude wijn in nieuwe zakken’ kan worden gezien. Maar dan is het wel hoog tijd dat ‘de oude zakken eens van de nieuwe wijn gaan drinken.’
Emancipatie
In een andere reeks bijeenkomsten werden verschillende facetten van emancipatie besproken; er was een meeting over seksuele bevrijding, abortusrechten, over homobevrijding en een bijeenkomst genaamd ‘baas op eigen hoofd – argumenten tegen het hoofddoekverbod’. In de laatste twee bijeenkomsten werd specifiek benoemd hoe deze onderwerpen door rechts worden misbruikt om islamofobie aan te wakkeren. In alle discussies kwam naar voren dat de kern van emancipatie bestaat uit zelfbeschikking en gelijkwaardigheid, en dat het gevecht daarvoor juist collectief gevoerd moet worden.
Natuurlijk werd er ook aandacht besteed aan de ideologische veren van de Internationale Socialisten. Op zaterdagochtend sprak Martin Smith van de Britse SWP (zusterorganisatie van de IS) voor een volle zaal over ‘Trotskyism after Trotsky’. Hij legde uit dat veel van Trotsky’s theorieën ook nu nog relevant zijn, en dat het van groot belang is om op deze verder te bouwen, ze aan te passen en te ontwikkelen – zeker nu het kapitalisme diep in crisis is en het stalinisme heeft bewezen failliet te zijn. Martin benadrukte daarbij dat werkelijk marxisme juist níet dogmatisch is, maar een zich continue evoluerende set levendige ideeën en dat het aan ieder van ons is om die kritisch te bezien en verder te ontwikkelen.
Leerfabrieken
De nieuwe studentenstrijd kwam ook uitgebreid ter sprake. Gerard Oosterwijk, oud-voorzitter van de LSVb, vertelde een volle zaal dat nog niet eens zo lang geleden universiteiten heel anders georganiseerd waren. Tot 1998 hadden studentenraden meer invloed op het beleid van de universiteiten. Sinds die tijd is deze sterk ingeperkt en veranderen leerinstellingen steeds meer in bedrijfsmatige leerfabrieken. Docenten in de zaal voegden hieraan toe dat ook zij daar slachtoffer van zijn, en dat studenten samen met docenten in actie moeten komen. Arjwan Al Fayle van de IS betoogde dat scholing en educatie zouden moeten gaan over zelfontplooiing en ontwikkeling van een kritische geest, en niet om het afleveren van zoveel mogelijk kant en klare werknemers.
In de bijeenkomst over Anton de Kom ging Sandew Hira in op de erfenis van de slavernij. Nu oorlogen gevoerd worden om zogenaamde ‘beschaving’ te exporteren is het belangrijk om terug te kijken naar een periode waarin onder hetzelfde mom miljoenen mensen werden verscheept en op plantages onder gruwelijke omstandigheden te werk werden gesteld. Dit is een deel van de Nederlandse geschiedenis waar de meeste mensen eigenlijk maar weinig over weten. Hira schetste het schokkende beeld van een academische klasse die durft om de misdaden die met de slavernij gepleegd zijn te ontkennen of af te zwakken. Hira maakte met zijn inleiding gehakt van deze zogenaamde academici en daagde hen uit om met hem in debat te gaan.
Staande ovatie
In een spetterende slotbijeenkomst werden schoonmaakster Judy Lock en vakbondsorganizer Willem Dekker met een staande ovatie gehuldigd voor de belangrijke rol die zij gespeeld hebben in de schoonmakersstaking. Lock bedankte vervolgens alle activisten die tijdens de staking hun solidariteit toonden door samen actie te voeren: ‘De activisten hadden we nodig om de strijd te kunnen winnen. Wij zullen jullie ook steunen bij jullie strijd!’
Mylene Bolder wees nog eens op de kracht van de universiteitsbezettingen van afgelopen februari en de noodzaak dat alle studenten zich zouden moeten organiseren in studentenactiecomité SOS en politieke organisaties zoals de IS. Egbert Schellenberg somde in een vlammend betoog een uitgebreide lijst op van alternatieve maatregelen waarmee de economische crisis betaald kan worden: ‘Het is een kwestie van een keuze maken. De zwaarste lasten op de sterkste schouders betekent: laat de rijken de crisis betalen!’
Polarisatie
Martin Smith schetste de situatie in Groot-Brittannië die in de aanloop naar de verkiezingen op 6 mei niet veel anders is dan die in Nederland richting 9 juni: ‘Wie de verkiezingen ook gaat winnen, alle partijen willen de arbeidersklasse laten betalen voor de crisis. De heersende klasse is bezig met een race naar de bodem. Als in Ierland de lonen met 20 procent omlaag gaan, moeten de lonen in Groot-Brittannië vervolgens met 25 procent omlaag. Alleen als we gezamenlijk in opstand komen kunnen we dit voorkomen en deze strijd winnen.’
Ook waarschuwde Martin voor de polarisatie als gevolg van de crisis. ‘In heel Europa zien we de opkomst van xenofobe, extreem-rechtse of zelfs facistische partijen. Maar gelukkig zijn er ook genoeg voorbeelden van arbeiderstrijd waarbij de racistische verdeel-en-heerspolitiek wordt teruggeslagen’. Peyman Jafari sloot de rally af met een oproep om mee te bouwen aan een socialistisch alternatief en concreet in actie komen: voor de studentendemonstratie op 21 mei, de landelijke bijeenkomst ‘Wij gaan de crisis niet betalen: rekening retour!’ op 22 mei en ‘Rhythm against Racism’ op 30 mei.
Lees hier ook het verslag van de Volkskrant over het festival:
‘Het marxisme is niet dood, het groeit zelfs’
Foto’s van boven naar beneden van de bijeenkomsten: Homobevrijding, islamofobie en rechts / Web 2.0 voor activisten / Jazz: a rhythm of resistance / Tegen de leerfabriek: een ander onderwijs is mogelijk / Slotbijeenkomst met onder andere Martin Smith (foto’s door Chihiro Geuzebroek en Ashley Nijland)
