In memoriam Ronald Dooper en Selena Jans

Op zondagmiddag 23 december kwamen bij een motorongeluk op de A10 bij Oostzaan onze kameraden Ronald Dooper (44) en Selena Jans (34) om het leven. Dit onverwachte drama is een grote klap voor hun familie, vrienden, collega’s en kameraden. Wij willen hen hier de gepaste eer betonen, en oproepen tot bezinning.
4 januari 2019

Ronald en Selena waren vele jaren lang lid van de Internationale Socialisten. Sinds 2015 hadden ze ook een liefdesrelatie, en waren daarom vaak samen.

Ronald Dooper werd lid in december 2004, nadat hij in 2003 de zomerschool had bezocht die de Internationale Socialisten hadden georganiseerd in de Amsterdamse IVKO. Hij was een activist uit de Palestina-beweging, die niet alleen op één issue actief wilde zijn. Daarom verbond hij de strijd tegen de apartheidsstaat Israël met de strijd tegen racisme en voor sociale rechtvaardigheid in Nederland.

Ronald trad niet graag op de voorgrond. Hij sprak relatief weinig, maar als hij wel het woord nam, sloeg hij vaak de spijker op zijn kop. Hij was altijd de spil in acties, in Nederland en in het buitenland. Zo was hij EHBO’er op alle grote demonstraties waaraan de Internationale Socialisten de afgelopen jaren deelnamen, van Amsterdam en Den Haag tot Parijs en Hamburg.

Ontelbare malen bracht Ronald met de bakfiets actiematerialen naar De Dam, Beursplein of Museumplein. Bij het Marxisme Festival bouwden we samen de LeesLinks-boekenwinkel op, en braken deze aan het eind weer samen af. Zijn goede humeur vergemakkelijkte erg veel inspannend werk.

Maar Ronald wist ook dat een klein clubje socialisten niet genoeg is om de maatschappij te veranderen. Daarom was hij ook een gewaardeerd lid van de SP Zaanstreek, en was hij zelf actief, zeker als het om Palestina ging. Hij dacht met warme gevoelens terug aan dit land, dat hij tweemaal had bezocht.

Buiten zijn politieke activisme werkte Ronald al sinds 2007 bij het VU Medisch Centrum. Hij was opgeleid als medisch laborant, en had daarna een opleiding tot anaesthesie-assistent gevolgd. Dat werk moest hij echter staken door een hernia. Als laborant op de afdeling Hematologie werkte Ronald hard, zowel voor de patiënten als voor een snelle service naar artsen en verpleegkundigen. Hij ging ook graag bij de patiënten langs op de afdeling.

In zijn vrije tijd was hij een fervent sporter, en nam deel aan hardloop- en wielrenwedstrijden. Zijn gezondheid en conditie namen een centrale plek in zijn leven in. Maar ook als het gaat om werk en sport combineerde hij dit met zijn activisme. Zo deed hij in 2014 mee aan de marathon van Palestina. Het afgelopen half jaar organiseerde hij collega’s op de werkvloer voor een betere cao. Hij haalde daar veel voldoening uit.

Ronald Dooper was niet alleen een bescheiden persoonlijkheid, maar bovendien betrouwbaar, rustig en verantwoordelijk. Dat maakte hem tot een ideale partner voor Selena Jans, die veel extraverter was.

Selena werd lid van de Internationale Socialisten in april 2011. Nadat ze een bezetting had meegemaakt van het Service- en Informatiecentrum van de UvA, kocht ze een aantal malen de Socialist bij de colportage bij de Oudemanhuispoort. We discussieerden over neoliberalisme op de universiteit, gender issues en de vraag of je marxisme en religie kunt combineren. Selena vond van wel.

Hoewel haar ouders het niet breed hadden, had Selena enkele jaren gestudeerd. Nadat de stufi stopte, hield ze zichzelf in leven met rotbaantjes, terwijl ze de schuldeisers van haar lijf probeerde te houden, en hen een voor een afbetaalde.

Selena zag zichzelf als queer, en had veel homoseksuele en lesbische vrienden. Ze had bijzondere interesse voor LHBTQ+-rechten en validisme, maar zette zich ook in voor vele andere politieke kwesties. Ze interesseerde zich voor cultuur en schreef relatief makkelijk, zodat ze na een recensie van The Hunger Games (2012) dikwijls schreef voor de Socialist en socialisme.nu.

Daarnaast was ze actief op de werkvloer. In eerste instantie deed ze dit via de Horecabond van de FNV. Toen ze voedselkoerier werd voor Foodora sloot ze zich aan bij The Riders Union, waar ze pionierswerk deed in het organiseren van andere fietsbezorgers, het opbouwen van de bond en het voeren van acties. Dat de Socialist zo concreet over deze vakbondsstrijd kon schrijven is in hoge mate aan Selena te danken.

Ronald en Selena beperkten hun activisme niet tot Nederland. Ze bezochten onder meer de klimaattop in Parijs, de G20 in Hamburg en meerdere Marxisme Festivals in Londen, Dublin en Berlijn. De Ierse en Britse SWP hebben hun condoleances overgebracht, evenals persoonlijke vrienden bij wie ze verbleven.

Elke actie heeft haar eigen leuzen en doelen. Maar Ronald en Selena vochten dat vanuit het bewustzijn dat alle sociale problemen onderling verbonden zijn, en alleen als geheel kunnen worden opgelost. Ze vochten voor een groter doel, voor ‘abstracte’ zaken als menselijke waardigheid, empathie en solidariteit.

Waarom?

Velen zullen het moment van het ongeluk visualiseren, en zichzelf de vraag stellen waarom dit heeft moeten gebeuren. De aanleiding van het ongeluk is volgens het OM dat Ronald de automobilist sneed, waarna deze de vangrail raakte. De man zette de achtervolging in, en reed herhaaldelijk op onze kameraden in.

Wat drijft zo iemand? Een deel van deze vraag kan alleen beantwoord worden door de dader zelf, dus tijdens en na het strafproces dat zal komen.

Maar een deel van de factoren is maatschappelijk. Bezuinigingen op openbaar vervoer drijven mensen de weg op.In de afgelopen 25 jaar is het gemotoriseerde verkeer enorm gegroeid. De privatisering van de zorg betekent sluiting van ziekenhuizen en psychiatrische instellingen, waardoor het aantal ‘verwarde personen’ op straat toeneemt.

Daarom schiet een conclusie als ‘Auto brengt slechtste in ons naar boven’ echt tekort. Dan lijkt het alsof agressie nu eenmaal in onze aard ligt. Maar door afbraak, bezuinigingen en tempo-opdrijving komen mensen steeds verder onder spanning te staan.

Terwijl verdere afbraak steeds meer mensen in de kou zet, laten de vakbonden en politiek links niet zien dat ze willen terugvechten. Hierdoor neemt onder brede lagen van de bevolking de rancune toe. Soms komt die tot uiting bij een asielzoekerscentrum, en soms op de snelweg. Op de 23ste was er een tweede aanrijding bij Lekkerkerk, eveneens na een ‘verkeersruzie’.

Daarom is het, los van de details van het proces, tijd voor bezinning. Wat te doen aan een wereld waarin mensen elkaar om niets naar het leven staan? Is het niet tijd voor een radicale breuk met een maatschappij die geld als maatstaf heeft? Moeten we niet vertrekken vanuit een hernieuwde waardering van kernwaarden als empathie en solidariteit?

Klap

We hebben samen een grote klap te verwerken. Een paar dagen voor haar dood beschreef Selena zelf hoe ze zich voor de zoveelste keer herpakte:

‘Wat mij opvalt: het maakt niet uit hoe erg je er doorheen zit of depressief kan zijn of uitgeschakeld om wat voor reden dan ook: de wil om de wereld ten goede te veranderen voor iedereen blijft. Heb weleens van oudere mensen gehoord: och, jij bent nog jong en idealistisch. Ten eerste, zo jong voel ik me niet, ten tweede, voor mij is het geen ideaal maar pure noodzaak. Geen andere weg dan vooruit, gvd. Ik vertik het om terug te gaan naar de ellende.’

‘Mijn pijn is niks vergeleken met de pijn van andere mensen die het dagelijks voelen en ik weet dat die van mij tijdelijk is. Maar het gebrek aan concentratie, de behoefte het te verlichten, de afleiding die ik zoek om er maar niet mee bezig te zijn. … De reden waarom ik pijn heb, kost ook nog eens een godsvermogen die niet volledig vergoed wordt door de beste aanvullende verzekering: implantaat voor een kroon. … Godver, wat doet het pijn. En het is niks vergeleken met de chronische pijn die veel mensen in Nederland moeten doorstaan omdat hun zorg en opties afgekapt zijn. Alles omdat een handjevol verzekeraars hun zakken willen vullen.

Ik ben het zat, gratis gezondheidszorg voor iedereen nu! Dat nationale zorgfonds klinkt wel goed. Nu waggelen naar de wasbak om wat roze en witte tabletten weg te slikken met een flink glas water…’

Het is bijzonder triest om de strijd vanaf nu te moeten voeren zonder Ronald en Selena. Wij wensen alle familie, vrienden, collega’s en kameraden erg veel sterkte toe bij het verwerken van dit onaanvaardbare verlies.

Zie dit mediaverslag van de herdenking (AT5).