UMC’s in actie: ‘De draaiboeken voor meer ingrijpende acties liggen klaar’

Personeel van het UMC Leiden in actie (Foto: Facebook / FNV Zorg & Welzijn).
Raoul Bos is verpleegkundige in het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) op de afdeling Interne Geneeskunde. Hij is betrokken bij de acties voor een betere cao voor het academisch ziekenhuispersoneel en actief binnen het collectief ‘UMC’s in acties’. Mylène Bolder sprak met hem.
7 september 2018

Wat is de aanleiding van de acties binnen de UMC’s?

Op 28 mei dit jaar liepen de onderhandelingen met de NFU (Nederlandse Federatie van UMC’s) en de vakbonden op niets uit. In het onderhandelingsproces haalde de NFU verslechteringen van tafel, bijvoorbeeld het oprekken van de maximale leeftijd voor de nachtdienstplicht en verkocht dit als verbeteringen. En stelselmatig werd er én geen marktconform loonbod gedaan én was een rechtvaardige generatieregeling een taboe aan de kant van de NFU.

Vanuit Leiden UMC (LUMC) organiseerde een groep verpleegkundigen zich vervolgens onder de naam ‘Witte Woede 2018’. Dit verspreidde zich en in korte tijd waren er binnen onder andere het LUMC en UMCU actiecomités ontstaan die zich verder hebben georganiseerd onder de naam UMC’s in Actie. Inmiddels zijn er in alle UMC’s actiecomités geformeerd.

De aanleiding ligt niet louter in het uitblijven van een acceptabele cao. Er is ook een gigantisch tekort aan zorgmedewerkers ontstaan, voornamelijk verpleegkundigen. Er is een leegloop binnen de diverse ziekenhuizen, enerzijds omdat mensen het werk niet meer kunnen bolwerken, anderzijds omdat er in de algemene ziekenhuizen betere arbeidsvoorwaarden te vinden zijn. Daarbij zijn op meerdere afdelingen heuse burnout-golven te melden!

De klachten worden weinig serieus genomen en we worden gesmoord met het mantra van ‘taakherschikking, functiedifferentiatie, zorginnovatie en verminderen registratielast’, terwijl er simpelweg te weinig personeel is.

Dit betekent concreet dat we vaak slecht voor onszelf zorgen, niet op tijd pauzeren, niet op tijd naar het toilet kunnen, overwerken, wisselende diensten in een ongezond patroon draaien en zorgtaken moeten laten liggen. Er is onvoldoende tijd om patiënten in beweging te krijgen, weinig tijd om met de patiënt te praten, etcetera. De patiënt is te vaak de dupe.

Wat zijn de eisen die jullie stellen en hoe verlopen de acties?

De belangrijkste eisen die we hebben is een marktconform loon, een goede generatieregeling en concrete werkdrukverlaging. In een drietal UMC’s zijn we begonnen met stiptheidsacties en deze zullen tenminste nog een aantal weken voortgezet worden. De NFU heeft onlangs de bonden weer gevraagd om een verkennend gesprek. Mocht dit tot niets leiden, dan gaan we kijken of we onze acties verzwaren. De draaiboeken voor zondagsdiensten, werkonderbrekingen en meer ingrijpende acties liggen klaar.

In het UMCU is de actiebereidheid groot. Deze zomer is de crisis alleen maar meer zichtbaar geworden door het tekort aan bedden en personeel. Druppelsgewijs doen steeds meer UMC’s mee met de acties, wat ook de weg vrij maakt voor meer landelijk georganiseerde acties.

Hoe is de vakbond betrokken?

De bonden hebben een groot aandeel in het vormgeven van de acties, enerzijds omdat zij de officiële onderhandelingspartners zijn en anderzijds omdat zij de middelen hebben om ook formele veiligheid te bieden voor actievoerende collega’s. Dit maakt dat in de communicatie naar de NFU de oorspronkelijk inzet van de bonden gehandhaafd blijft en dan gaat het voornamelijk om de 3,5 procent loonsverhoging.

We zien en horen dat een grote groep medewerkers deze inzet eigenlijk nog te laag vindt en dat de bonden misschien sneller tevreden zullen zijn bij het mogelijk hervatten van de onderhandelingen. Ook omdat zij te maken hebben met een afkalvend front en baat hebben bij een snel succesvol resultaat. Hierom roepen we collega’s dan ook op om wel lid te worden, zodat ze te zijner tijd ook mee kunnen stemmen in een eventueel cao-akkoord.

Wat zijn plannen voor het najaar?

Om stilaan minder ‘vriendelijke’ acties te gaan voeren. Het is wat ons betreft werkelijk vijf voor twaalf en wij spreken meer namens de werknemers dan dat de NFU of onze werkgevers doen. We verwachten dan ook dat we er niet aan ontkomen om zondagsdiensten te gaan houden en zwaardere prikacties in de vorm van werkonderbrekingen.