Hoe Jumbo de vakbond probeert te breken

Volgens de directie van Jumbo heeft het personeel van de distributiecentra (DC’s) met een ruime meerderheid ingestemd met haar voorstellen om af te zien van een cao en in plaats daarvan een avr in te voeren. Dit is een zware klap voor het personeel. Hoe kon dit gebeuren?
11 juni 2018

Jumbo voert al jaren een hard gevecht tegen de vakbonden in het bedrijf. De supermarktketen die een ‘laagsteprijsgarantie’ belooft moet het hebben van goedkoop personeel. Om dat voor elkaar te krijgen zet de directie in op het breken van de vakbeweging.

Van de 3000 logistiek medewerkers heeft maar liefst de helft een uitzendbaan en is daarom volledig overgeleverd aan de grillen van de werkgever. Daarnaast worden verschillende etnische groepen tegen elkaar uitgespeeld.

Ondermijnen

De afgelopen jaren heeft Jumbo alles gedaan om de collectieve macht van het personeel te ondermijnen. Al in 2015 onthulde EenVandaag dat het DC-personeel structureel onder druk wordt gezet en wordt geïntimideerd – ook worden veiligheidsregels en de rechten van zieke medewerkers genegeerd.

Toen de vakbonden actie ondernamen tegen de maffiapraktijken probeerde de directie de acties eerst te laten verbieden door de rechter. Dat bleek tevergeefs, waarop de directie afstapte van de juridische weg en voor de illegale weg koos: ze zette stakingsbrekers in om de acties te ondermijnen.

Dit jaar wilde Jumbo de bonden de genadeklap toebrengen, door het personeel te doen instemmen met een arbeidsvoorwaardenregeling – een avr. Die avr wordt door de ondernemingsraad bekrachtigd, waardoor de vakbond er nauwelijks meer iets over te zeggen heeft. Aangezien de OR gebonden is aan het bedrijfsbelang kan de directie hier in de praktijk vrijwel alles wat ze wil doordrukken.

Eenzijdig

De avr heeft een extreem lange looptijd van vijf jaar en wordt steeds met vijf jaar verlengd. Bovendien kan de directie de avr wijzigen als de OR ermee instemt. Met andere woorden: Jumbo kan nu in feite buiten personeel en vakbonden om de arbeidsvoorwaarden bepalen.

Op dit moment krijgt het personeel nog een loonsverhoging van 1 procent over 2017 en 1,5 procent over 2018 – dat komt ongeveer neer op een nullijn. Als de inflatie weer oploopt, of als de familie Van Eerd een nieuw raceteam wil kopen kan het zomaar zijn dat het personeel met reële loonsverlagingen te maken krijgt.

De Jumbo-directie beweert dat het personeel zelf heeft ingestemd met deze avr. Van de 3000 medewerkers zou 72 procent hebben gestemd en daarvan zou 96 procent vóór de avr hebben gestemd. Of dat zo is, is niet duidelijk. Voor zover bekend heeft geen onafhankelijke partij de beweringen van de directie gecontroleerd. Vakbondsonderhandelaar Debbie van Leiden verklaarde in ieder geval niet te geloven in de authenticiteit van deze Noord-Koreaanse verkiezingsuitslag.

Mes op de keel

Er is in elk geval geen sprake geweest van vrije verkiezingen. De uitzendkrachten hebben met een mes op de keel gestemd: zij kunnen zonder enige aanleiding worden ontslagen.

Gezien de permanente intimidatie op de werkvloer moet worden aangenomen dat het personeel onder grote druk is gezet.

Vakbondsleden vertellen hoe Jumbo tv-schermen in de DC’s ophing, waarop onjuiste informatie werd verspreid, zoals dat 99 procent van het personeel al met de avr zou hebben ingestemd. Ook werden medewerkers in 1 op 1 gesprekken onder druk gezet om voor de avr te stemmen. Op zijn minst steken er achter de Noord-Koreaanse uitslagen dus Orwelliaanse methoden.

Maar dit alles wil niet zeggen dat de strijd nu gevoerd en verloren is. Jumbo’s nepstemming is zonder enige waarde en alleen bedoeld om het personeel verder uit te knijpen. Het is nu des te belangrijker om de vakbond verder uit te bouwen om weerstand te kunnen bieden tegen de steenrijke misdaadfamilie Van Eerd.

Maar om dat effectief te kunnen doen moeten vakbondsleden leren hoe ze effectieve solidariteit opbouwen: alleen als vakbondsleden erin slagen om zowel vast als flexibel personeel en over alle etnische grenzen heen te organiseren kan de solidariteit worden gesmeed om terug te gaan slaan naar Jumbo.