Naziterroristen in de Bundeswehr jarenlang gedoogd

De Duitse officier Franco A. werd in februari aangehouden toen hij in een toilet op het vliegveld van Wenen een pistool had verstopt. Hij deed zich voor als Syrische vluchteling, waarschijnlijk om een aanslag te plegen om er vervolgens vluchtelingen de schuld van te geven.

Door Freek Blauwhof, Berlijn

Ondertussen zijn nog twee soldaten van de Bundeswehr (het Duitse leger, red.) en een student aangehouden die ervan worden verdacht een terroristische aanslag te hebben gepland. Tegen tenminste vier andere soldaten zijn onderzoeken ingesteld. Leidinggevenden waren klaarblijkelijk jarenlang op de hoogte van nazi’s in de Bundeswehr en hebben er niets aan gedaan.

De 28-jarige A. liet zich zelfs als Syrisch vluchteling registreren. Dat hem dat ook lukte – ondanks dat A. nauwelijks Arabisch spreekt – is ronduit absurd en doet vermoeden dat ook medewerkers van de immigratiediensten medeplichtig zijn.

De nationaal-socialistische sympathieën van hoofdverdachte Franco A. en zijn handlanger Maximilian T. waren bovendien in de Bundeswehr bekend. A. heeft jaren geleden zijn scriptie in de geest van de nationaalsocialistische rassenideologie geschreven en kon daarna gewoon carrière maken in het leger. Blijkbaar plande hij met zijn medeplichtigen een aanslag, hield hij er een dodenlijst op na en kon duizenden kogels aan munitie verdonkeremanen. Later is bij hem een handleiding om bommen te maken gevonden.

Duitsland heeft dus te maken met extreem-rechtse terroristische cellen in het eigen leger, die gewoon hun gang konden gaan. De Bundeswehr en de militaire geheime dienst hebben het compleet laten afweten. Sommige officieren hebben van niets willen weten, anderen hebben de naziterroristen blijkbaar zelfs gedekt.

Geen uitzondering

Dat dit geen uitzondering is, wordt duidelijk uit de brieven die verontruste soldaten in de laatste weken anoniem aan de Bondsdagfractie van de socialistische partij Die Linke hebben gestuurd. Daarin berichtten ze dat officieren graag ‘dingen’ in de doofpot steken om geen impopulaire maatregelen te hoeven treffen. En er zijn nog steeds kazernes die naar Reichswehr-officieren vernoemd zijn.

Ook de ministers van Defensie van de afgelopen decennia hebben het probleem stuk voor stuk systematisch gebagatelliseerd. Nog in maart 2015 zei de huidige minister Von der Leyen dat de Bundeswehr ‘geen buitenproportioneel probleem met extremisme’ heeft – hoewel eenderde van de achterban van de nazi-moordgroep NSU bij het leger zat.

De enquêtecommissie over de NSU kwam in 2013 zelfs tot de conclusie dat de Bundeswehr een ‘extreem problematische omgang met extreem-rechtse activiteiten’ heeft. De SPD-minister Struck onder de regering-Schröder was niet veel beter. In 2003 blokkeerde hij persoonlijk een onderzoek naar extreem-rechts gedachtengoed in de Bundeswehr.

Traditie

Schandalen zoals deze passen in een lange traditie van fascistische groepen in staatsdienst. De oorzaken liggen diep. Na de Tweede Wereldoorlog zijn grote delen van het staatsapparaat van het voormalige Derde Rijk gewoon overgenomen onder de nieuwe regering. Met name Buitenlandse Zaken en de geheime diensten werden direct na de oorlog in de Koude Oorlog tegen de Sovjet-Unie ingezet, maar ook Binnenlandse Zaken, het ministerie van Financiën of zelfs de geologische dienst zaten tientallen jaren bomvol oude nazi’s.

Om het opkomende fascisme te bestrijden is er een maatschappelijk klimaat nodig waarin racisme en fascisme worden aangepakt. En juist dat staat op het moment op het spel. Het afgelopen jaar was Duitsland het toneel van zowel geweld tegen vluchtelingen en andere migranten, als stijgende aanhang voor de extreem-rechtse Alternative für Deutschland (AfD) tot 15 procent. Tot nu toe haalde de AfD in elf van zeventien deelstaatparlementen de kiesdrempel van 5 procent. Naar alle waarschijnlijkheid komt de partij na de Bondsdagverkiezingen voor het eerst ook in het federale parlement.

Tegelijkertijd was er ook een reeks van succesvolle acties tegen de AfD en andere extreem-rechtse groeperingen. Begin 2015 smoorden meer dan tweehonderdduizend mensen buiten Dresden wekelijkse marsen van Pegida in de kiem, wat Pegida tot een randverschijnsel heeft gemaakt. Afgelopen april namen 30.000 mensen deel aan protesten tegen het nationale partijcongres van de AfD in Keulen. Een breed verbond van linkse activisten en partijen, carnavalsverenigingen, kunstenaars, kerken en kroegen zorgde voor een geweldig maatschappelijk tegengeluid.

Freek Blauwhof is lid van Die Linke en Marx21.