Een sluipende rechtse coup in Brazilië
Wat is er aan de hand?
Op dit moment vindt er een rechtse staatgreep plaats tegen de centrum-linkse regering van mevrouw Dilma Rousseff door middel van een afzettingsprocedure (impeachment). De grondwet van Brazilië maakt zo’n afzetting mogelijk indien de president tijdens de uitoefening van zijn functie een strafbaar feit heeft begaan. Men heeft ook al iets ‘gevonden’ en dat is gesjoemel met de begroting.
Dat gesjoemel met de begroting is echter geen misdaad, want het is een algemeen gebruik om met begrotingen te schuiven om gaten te dekken. Iedereen op alle niveaus doet dat, ook de rechtse vicepresident die haar zou moeten vervangen. Waar het om gaat is dat de heersende klasse (zoals de organisatie van ondernemers in Sao Paolo in Brazilië) al langer af wil van dit bestuur door de Arbeiderspartij van voorheen Lula.
Lula zelf zit op dit moment niet in de regering. Hij moet wachten op volgende verkiezingen. Aangezien hij erg populair is, zou hij weer verkozen kunnen worden en daarmee een politieke hegemonie van 20 jaar kunnen vestigen. De impeachment-procedure is nu een politiek proces geworden, wat illegaal is. Daarom kun je spreken van een coup of staatsgreep.
Ook voor Amerika en het internationale kapitaal is het een dringende zaak om die coup te laten gebeuren, aangezien de regeringen Lula en Dilma actief participeren in het samenwerkingsverband van de BRICS-landen. Dat zijn Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika. Sinds twee jaar hebben die een eigen ontwikkelingsbank opgericht, hetgeen niet in dank wordt afgenomen door IMF en Wereldbank.
Wat zijn de gevolgen van een staatsgreep?
De gevolgen zullen dramatisch zijn: er komt dan een uiterst radicale neoliberale regering aan de macht, die alle verbeteringen en sociale rechten die afgelopen verkregen zijn zal beperken of terugdraaien. Ik verwacht de flexibilisering van arbeidswetgeving, privatisering van onderwijs en gezondheidszorg, beperking van sociale programma’s en de bevriezing van minimum inkomen.
En harde repressie van alles en iedereen die zich hiertegen verzet. Het woord is nu aan de senaat die in mei beslist of het proces kan beginnen. Dit proces kan zes maanden duren, maar de president is wel alvast buiten werking gesteld. Op korte termijn wordt zij vervangen door een neoliberale regering onder leiding van de huidige vicepresident.
Wat is de tegenstrategie?
De progressieve krachten en de sociale bewegingen in Brazilië hebben zich verenigd in de Frente Brasil Popular. Zij voeren oneindig veel acties tegen de staatsgreep. De sociale media spelen ook een cruciale rol, aangezien links geen toegang heeft tot de traditionele media. Dat maakt kritische en correcte berichtgeving in het buitenland erg belangrijk en de internationale solidariteit met het verzet in Brazilië.