Seksisme in Nederland: pak de vervuiler aan!

Het Comité 21 Maart organiseert in de aanloop naar de grote demonstratie op 19 maart bijeenkomsten over belangrijke thema’s in de strijd tegen racisme en discriminatie. Gisteren verzorgden Anousha Nzume en Arzu Aslan een avond over Seksisme in Nederland. De sfeer was ontspannen, maar alle aanwezigen waren zich bewust van de omvang en urgentie van het probleem.
15 maart 2016

Door Hella Baan

‘Een grappenmaker, dacht ik eerst. Tot hij zijn hand langs mijn dijbeen omhoog liet kruipen.’ Er komt een grote woede op in Khadija: ‘Ik begon te schelden en te tieren. Toen hij wegrende riep ik dat hij terug moest komen omdat ik hem in elkaar wilde slaan. Opeens besefte ik me: ik ben seksueel belaagd.’ Daarop rende ze naar een vriendin en deed aangifte. De politie kwam direct en niet zomaar, want Khadija had oog in oog gestaan met de verkrachter van Sloten.

Dit is één van de anekdotes die gisteren werd gedeeld tijdens de bijeenkomst Seksisme in Nederland, georganiseerd door Anousha Nzume en Arzu Aslan. ‘Het gebied tussen niet aan ons zitten en relaxte omgangsvormen is grijs en modderig,’ merkt Nzume op. Sterker nog, onder het oppervlak ligt een beerput van seksisme. Daarom stelden zij een divers panel om hierover te vertellen.

Allereerst doet Anke Laterveer haar verhaal. In een blog vertelde zij over date rape en hoe de politie haar aangifte niet serieus nam. Daaruit ontstond de Twittercampagne #ZegHet. Een storm aan reacties kwam los op de social media. Seksueel geweld is duidelijk aan de orde van de dag. Er wordt de vrouwen uit het publiek gevraagd wie er niet mee te maken heeft gehad. Niemand steekt haar hand op.

De hele maatschappij is ervan doordrenkt. Mimi, de tweede spreker, vertelt hoe seksisme zwarte vrouwen beïnvloedt. Weinig zwarte vrouwen deelden hun verhaal via #ZegHet. Mimi deed het wel en riep ertoe op. Ze kreeg te horen: ‘Deel geen persoonlijke verhalen, want we zijn al zo kwetsbaar als Afro-vrouwen.’ Statistieken gaan over witte vrouwen. Hulpverleners zijn vaak wit. Naar de politie gaan is extra lastig, zegt Mimi: ‘Moeten wij verwachten dat onze aangiftes wel serieus genomen zullen worden? Zoals ook bij aangifte van discriminatie en racisme niet het geval is?’

‘Discriminatie is geen gevoel’, benadrukt panellid Khadija al Mourabit. Seksisme en racisme worden onterecht gezien als individuele problemen. Maar ze komen voort uit de maatschappelijke structuur. Al Mourabit spreekt zich uit tegen racisme en seksisme. Ze maakt een documentaire, Vrouwen van de Rif, en legt daarin genderverhoudingen bloot in de Amazigh-gemeenschap. Als Marokkaanse bekritiseerde ze de racistische berichtgeving rond Keulen. ‘Zwijgen beschermt je niet’, geeft ze het publiek mee.

Ook de alom tegenwoordige objectificatie van vrouwen komt aan bod. De billboards van pakkenfabrikant Suit Supply zijn het meest recente dieptepunt, maar tijdschrift Linda kan er ook wat van. Journalist en presentator Clarice Gargard vertelt over hun nummer ‘Red de man’. Daarin werd vrouwenseks neergezet als mannenpleziertje. Zo wordt seksuele diversiteit begrensd. In de woorden van Gargard: ‘Prima als je lesbisch bent, maar alleen als je sexy bent voor mannen.’

Ondanks de ernst van alle verhalen, wordt er ook gegrapt en gelachen. Zeker als cabaretier Renate Reijnders aan de beurt is om een sketch te doen. Op een tragikomische manier beschrijft zij scenes van alledaags seksisme. Zo komt een 40-jarige advocate bij de dokter. Hij vraagt naar haar werk en 4 kinderen. Daarna staat ze zonder onderzoek of recept weer buiten met het label ‘oververmoeid’. Gelukkig heeft de medicus inmiddels de vrouw ‘ontdekt’, zo kopte de Telegraaf begin deze maand.

Het publiek krijgt tijdens de bijeenkomst veel ruimte om te reageren. Er komen veel onderwerpen ter sprake. Maar alle aanwezigen lijken heel eensgezind. Er komt veel bijval op de uitspraak van al Mourabit, dat seksisme geen podium meer moet krijgen. Daarvoor moeten er echte wettelijke maatregelen komen. Voor hondenpoep zijn die er bijvoorbeeld wel, merkt Laterveer op. Eerst lag er overal poep en nu lopen mensen met zakjes.

Maar de grootste vervuilers zouden het eerst beboet moeten worden. Dat betekent de hoofdprijs voor bijvoorbeeld Suit Supply. Iemand uit het publiek roept: ‘Pak politieke partijen, instellingen, instituties en figuren aan.’ De bijeenkomst eindigt met een heleboel aanbevelingen. Fenna Ulichki van GroenLinks neemt ze in ontvangst vanuit het stadsdeelbestuur West. Maar om deze ideeën echt te vertalen naar beleid zijn er nieuwe campagnes en acties nodig.