‘Geen rechtsstaat maar een bananenrepubliek’

In 2011 overleed Ihsan Gürz in handen van de Beverwijkse politie. Cengiz Gürz, de vader van Ilhan, vecht al vier jaar voor erkenning. De Socialist sprak met hem.

Wat gebeurde er destijds?
13 augustus 2015

Ihsan is gaan hardlopen, en gebruikte de wc van de snackbar, waar hij vaste klant was. Hij bleef iets langer weg dan nodig, denk ik. De eigenaar zegt dat hij een ambulance heeft gebeld, maar binnen de minuut stond er politie voor de deur. Toen Ihsan de wc uit kwam, commandeerden ze hem: ‘Ga liggen! Ga liggen!’ Hij deed dat niet, waarom ook? Toen sprongen ze met zijn zessen op hem, en keelden hem. Elke keer dat hij lucht wilde happen, hebben ze zijn hoofd op de grond geslagen, tegen de tegels. Ik denk dat hij toen ook een hersenbloeding heeft gehad. Hij heeft ook oor- en neusbloedingen gehad, en een hartstilstand.

Ze hebben hem naar buiten gehaald, de rest staat op film, de camera van de coffeeshop daarnaast. Hij is de bus in gegaan, liggend,
handen en voeten geboeid, hij is in zijn kruis getrapt. Hij is naakt in de isoleercel gegooid. Na een tijdje werd hij wakker.
Hij ging naar het intercomapparaat toe, en vroeg om water. Hij kreeg geen water. Urenlang heeft hij gestreden om op te staan. Agenten kwamen kijken en liepen weer weg. Maar hij had heel erge pijn.

Hij had alleen een matras in zijn cel, en probeerde die als deken te gebruiken. Die haalden ze ook weg. Toen ging hij liggen en stond niet meer op. Hij werd bij zijn voeten gepakt door twee agenten, die hem versleepten door de corridor. Uiteindelijk hebben ze hem bij het Rode Kruis-ziekenhuis gedumpt. Die hebben toen nog wat gedaan, maar hij is nooit meer wakker geworden.

De cardioloog zei: ‘Er was nog tien procent zuurstof in zijn bloed.’ Ik zei: ‘Tien procent? Hij was al overleden, of niet?’ Ze probeerden ook nog uit het rapport in het ziekenhuis te halen dat hij levend gebracht is, maar de beelden zeggen anders. Hij was gewoon dood. Daarom heb ik sindsdien geen vertrouwen meer in artsen. Max Moskowicz heeft hier een eenmalige artikelprocedure gevoerd, ik kon de klacht één keer indienen. Het was een oneerlijk proces. De getuigen zijn niet gehoord, de agenten zijn niet gehoord, misschien een of twee.

Wat was de uitspraak van het hof?

Niemand is schuldig. Er zijn misschien fouten gemaakt. Misschien kan er beter les worden gegeven op de politieschool, in de wurgklem en zo. Ze praten over drugsgebruik, EDS (Excited Delirium Syndrome), het andere land (Turkije) spreekt dit tegen. En al heeft hij drugs gebruikt, dat moet niet zijn einde zijn.

Het hart hebben we nog niet gekregen, nog steeds niet. Ik heb twee autopsies na laten doen. Ze zeggen dat het voor onderzoek in plakjes gesneden is en zo. Maar de rest hebben ze in de buikholte gedaan. Bij de tweede autopsie is alles opgenomen op een CD door het onderzoekscentrum. Ik heb de foto’s opgestuurd, naar het Europese parlement, naar de VN, overal heen. Je zoekt recht, maar je krijgt geen recht.

Hoe staat het er op dit moment voor?

De Officier van Justitie van Haarlem en mensen van het OM en functionarissen van politie zijn naar het Noord- Hollands Dagblad geweest. Ze hebben de krant verzocht om niet meer te schrijven dat Ihsan overleden is in een politiecel, maar in het ziekenhuis. Ze moeten niet meer schrijven over Ihsan, voordat ze iets schrijven ze moeten ze het laten zien aan de politie. Ze worden gecensureerd.

Turkije heeft het verzoek gedaan aan Nederland om met veertig rechters de zaak te heronderzoeken. Maar Nederland heeft geweigerd. Nu lopen we bij het Europese Hof. Dit is toch geen rechtsstaat? Dit is een bananenrepubliek.

Ziet u verband met andere politiedoden?

Ja, zoals Michael Koomen, een amateurvoetballer. Hij kwam om door een schot. Ze zeiden dat het een waarschuwingsschot was, maar daar is ook film van. Hij is van dichtbij neergeschoten, voor de politiebus. Hun klacht is ook afgewezen, die gaan nu ook naar het Europese Hof. Hoeveel mensen gaan naar het Europese Hof? Om zover te komen, heb je duizenden euro’s nodig. Rechtsbijstand krijgen wij niet.

En opeens kwam die zaak van Henriquez naar voren, heel veel mensen hebben het gezien en gefilmd. Er is veel veranderd in verband met die zaak.

‘Geweld los je niet op met geweld, maar de demonstraties laten zien dat het nu tijd is voor het recht van de straat in plaats van het recht van de staat’, zei Gürz tegen Metro. ‘Ik voel de pijn van de familie van Henriquez. Ze zijn nu in mijn situatie beland. Ik hoop dat ze blijven doorvechten in deze zaak.’

Noot redactie: Volgens de uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam in november 2014 is Ihsan in het ziekenhuis overleden, waarschijnlijk door een hartafwijking en cocaïnegebruik. De vragen van Ihsans nabestaanden blijven zo onbeantwoord.