Palestina: Is Harry van Bommel de weg kwijt?

Sinds Israël begon met de nieuwste aanval op Gaza zijn er minstens 285 Palestijnse slachtoffers gevallen. Met het begin van een grootschalig grondoffensief in de Gazastrook zal dit aantal alleen maar verder oplopen. De aanval is een herhaling van de bloedige operatie die het Israelische leger begin 2009 uitvoerde. Operatie ‘Gegoten Lood’ leidde destijds tot ongeveer 1.300 Palestijnse slachtoffers, waarvan het merendeel burgers en een materiële schade ter waarde van 1,3 miljard euro.
20 juli 2014

Door Max van Lingen

Er is veel veranderd in de vijf tussenliggende jaren. Het Amerikaanse imperialisme heeft een flinke klap gekregen door de Arabische revolutie die in 2011 begon. In de rest van de wereld heeft de BDS-campagne veel terrein gewonnen, waardoor Israël internationaal steeds meer geïsoleerd raakt. Door middel van het huidige offensief probeert Israël het initiatief weer in eigen hand te nemen. Maar net als bij de aanval op Libanon in 2006 en de aanval op Gaza in 2009 is de kans groot dat deze aanval de problemen van Israël alleen maar verder vergroot. De massale protesten die wereldwijd worden georganiseerd spelen hier een belangrijke rol in.

Eén van de voorbeelden daarvan was de massademonstratie in Amsterdam op 3 januari 2009. Tienduizend mensen demonstreerden toen tegen de aanval op Gaza. SP-kamerleden Harry van Bommel en Sadet Karabulut liepen mee en riepen: ‘Intifada, intifada, Palestina vrij!’. De SP heeft altijd een kritische houding gehad inzake de politiek van Israël. Dit kwam bijvoorbeeld tot uiting in een rapport dat Harry van Bommel samen met Anja Meulenbelt in 2007 publiceerde met als titel Het beloofde land, het beroofde land.

Harry van Bommel verraste afgelopen week dan ook vriend en vijand met zijn oproep voor sancties tegen de bevolking van de Gazastrook. Naar aanleiding van de weigering van Hamas om een staakt-het-vuren te accepteren zei hij: ‘Er moet dus meer druk komen op Hamas die de leiding heeft in de Gazastrook en dat kan door economische druk. De hulp die vanuit Europa en die vanuit de VN richting de Gazastrook gaat toch van levensbelang is voor de Palestijnen daar en ik vind dat daar best als drukmiddel mee gedreigd mag worden.’ Deze bizarre uitspraak komt neer op het collectief straffen van de Palestijnse bevolking.

Van Bommel noemde het besluit van Hamas om het staakt-het-vuren niet te accepteren ‘buitengewoon onverstandig’. Hij gaat er echter aan voorbij dat het een voorstel betreft dat is opgesteld door de Israëlische bondgenoot Egypte en waarin geen enkele rekening is gehouden met de wensen van Hamas en de Palestijnen. Eén van de centrale voorwaarden van Hamas is de uitvoering van het akkoord dat in 2012 door Israël en Hamas werd gesloten.

Zoals Ali Abunimah van Electronic Intifada terecht opmerkt, betekent een staakt-het-vuren onder Israëlische voorwaarden een terugkeer naar de status quo betekent die neerkomt op een ‘langzame dood’ van Gaza. Het is deze situatie waar Van Bommel geen oog voor lijkt te hebben. Dat is opmerkelijk aangezien Van Bommel in het verleden wel begreep dat de strijd tussen Israël en de Palestijnen geen strijd is tussen gelijke partijen. In een discussie met Van Bommel op Facebook merkte iemand dan ook op: ‘Merkwaardig dat ik nu argumenten tegen je moet gebruiken waar je een paar jaar geleden zelf nog achter stond.’

De afgelopen jaren heeft er in de gehele wereld een verschuiving plaatsgevonden. Steeds meer mensen staan kritisch tegenover het beleid van Israël. De SP beweegt echter de andere kant op. Dit heeft alles te maken met de parlementaire koers van de partij die erop gericht is om mee te regeren. De prijs daarvoor is dat de partij zich moet voegen naar de wensen van de partijen waarmee ze wil regeren. Inmiddels weten we dat de SP zich hierbij niet beperkt tot linkse partijen.

Harry van Bommel is dan ook niet de weg kwijt. Zijn opmerkingen passen juist binnen de visie van de partijleiding. De opmerkingen zijn tegelijkertijd een klap in het gezicht van de vele SP-leden en sympathisanten die zich inzetten voor de rechten van de Palestijnse bevolking. De fractievoorzitter van de SP Rotterdam reageerde op Twitter verbolgen op de opmerkingen: ‘Vreselijk! Schaam me over eigen kamerlid’.

Desondanks is het uitgangspunt voor Harry van Bommel hetzelfde gebleven. Bij het begin van het grondoffensief zei hij: ‘De EU is een belangrijke partner van zowel Israël als de Palestijnen. Vanuit die betrokkenheid moet de EU een onmiddellijk staakt-het-vuren eisen en terugtrekking van Israël uit Gaza.’ Het is belangrijk dat SP-leden en sympathisanten druk uitoefenen op de SP om het standpunt te herzien. Maar uiteindelijk is deze discussie verbonden met de discussie over de parlementaire koers van de partij. Daarin moet verandering komen, zodat principes niet langer worden opgeofferd aan de wens om mee te regeren.

Video: Dutch MP calls for intifada, 3 jan 2009