Voortbouwen op de successen van de BDS-campagne

Pensioenfonds PGGM en waterbedrijf Vitens hebben onlangs hun investeringen in de Bezette Gebieden beëindigd. Deze bedrijven sluiten zich aan bij een lange reeks van bedrijven en instellingen die onder druk van de campagne voor Boycot, Desinvestering en Sancties (BDS) hun beleid met betrekking tot Israël aanpassen. Naarmate de BDS-campagne aan invloed wint, maken Israëlische politici zich steeds meer zorgen over de mogelijke gevolgen.
16 januari 2014

Door Angela Ettema

In 2005 riep een coalitie van Palestijnse organisaties op tot een campagne van boycot, desinvestering en sancties tegen Israël om de erkenning van de rechten van Palestijnen af te dwingen. De campagne baseert zich op het voorbeeld van de strijd tegen apartheid in Zuid-Afrika. Ze eist dat Israël zich terugtrekt uit de in 1967 bezette gebieden, Palestijnen gelijke rechten toekent en Palestijnse vluchtelingen het recht geeft om terug te keren naar hun vroegere woonplaats.

Verdedigers van Israël en cynici beschuldigen BDS van hypocrisie.Waarom zou je Israël boycotten en wel Chinese of Russische producten kopen? Waarom zou je je druk maken over het lot van Palestijnen en niet over Congolezen die verkommeren in kampen? Waarom zou je emmeren over de aanschaf van een bakje hummus als je een van foute componenten vergeven iPad gebruikt? Dit soort ‘argumenten’ wordt al jaren gebruikt door dictators wereldwijd, en dient tevens als houvast voor mensen die liever helemaal niet in actie komen. Maar dat soort rookgordijnen kunnen niet verhullen dat de BDS-campagne inmiddels een hele reeks successen heeft geboekt.

Sinds het begin van de campagne hebben studentenorganisaties, vakbonden en kerkelijke organisaties in tal van landen zich achter BDS geschaard. Bekende artiesten hebben geweigerd in Israël op te treden en in 2013 zegde sterrenkundige Stephen Hawking zijn deelname aan een conferentie in Israël af. Onlangs besloot de American Studies Association, een vereniging van Amerikaanse academici, tot een boycot van Israëlische universiteiten. In Nederland besloot pensioenfonds PGGM zijn investeringen terug te trekken uit vijf Israëlische banken omdat deze diensten verlenen aan nederzettingen in bezet gebied. Eerder zette ingenieursbureau Royal Haskoning DHV zijn medewerking aan een waterzuiveringsproject in Oost-Jeruzalem stop. Waterbedrijf Vitens verbrak een voorgenomen samenwerking met het Israëlische bedrijf Mekorot, dat op grote schaal water onttrekt aan de bezette Westoever.

Israëlische politici zijn bang dat Israël steeds meer zijn legitimiteit verliest. De Israëlische minister van Justitie, Tzipi Livni, in het kabinet-Netanyahu verantwoordelijk voor onderhandelingen met de Palestijnen, stelt dat Israël ‘in een zeepbel’ leeft. Over de BDS-campagne, die zich met name richt tegen nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever, zei ze: ‘Het zal niet daarbij blijven. De boycot gaat gestaag en exponentieel vooruit. Wie dit niet wil inzien, zal het uiteindelijk moeten voelen.’ Volgens Livni dreigt is Israël te veranderen in ‘een eenzame nederzetting in de wereld’.

Enkele dagen nadat PGGM besloot niet meer te investeren in Israëlisch banken, waarschuwde minister van Financiën Yair Lapid: ‘De wereld lijkt haar geduld met ons te verliezen.Als we geen vooruitgang boeken met de Palestijnen, zullen we de steun van de wereld en onze legitimiteit verliezen. We hebben complete scenario’s geformuleerd over wat er gaat gebeuren als de boycot doorgaat en de export eronder lijdt. In al die scenario’s ziet het er niet goed uit. De status-quo zal ons allen in onze portemonnee raken en elke Israëli treffen.’

Deze uitspraken wijzen erop dat BDS door de Israëlische machthebbers wel degelijk wordt ervaren als een bedreiging voor hun positie. Het komt er nu op aan op de eerste successen voort te bouwen en de campagne uit te breiden. De campagne moet zich niet beperken tot de in 1967 bezette gebieden, maar de druk op Israël als geheel opvoeren. Alleen dan wordt Israël gedwongen daadwerkelijk aan de eisen van de Palestijnen tegemoet te komen.

Er lopen momenteel meerdere petities om BDS te ondersteunen. Teken nu

De petitie Nee tegen Veolia in Zuid-Nederland.

De petitie aan het ABP pensioenfonds om te desinvesteren.