De PvdA is je stem niet waard

Veel linkse mensen zijn in de afgelopen weken gaan twijfelen of ze toch niet beter op de PvdA kunnen stemmen in plaats van de SP. ‘Liever Samsom dan Rutte’, lijkt de gedachte. Die kiezers zijn toe aan een reality check: met een stem op de PvdA krijg je het beleid van de VVD er gratis bij.

Door Maina van der Zwan

De sociaaldemocratie is terug van nooit weggeweest. Binnen een paar weken is de PvdA de SP in de peilingen voorbijgestreefd. Die wederopstanding lijkt wonderbaarlijk, maar is prima te verklaren.

Ten eerste heeft de angstcampagne tegen het ‘grote rode gevaar’ effect gehad. Het zijn al onzekere tijden en veel mensen zijn gevoelig voor de chantage dat bedrijven en de meer vermogenden simpelweg vertrekken als ze wat meer zouden moeten afdragen. Dan toch maar op safe met Samsom.

Ten tweede is de PvdA de potentiële SP-kiezers gaan paaien. Dat is een beproefd recept van de sociaaldemocratie: als je laag staat in de peilingen moet je uit de linker mondhoek praten. Slogans gaan opeens weer over de banken aanpakken en een ‘eerlijke samenleving’, er wordt uitgehaald naar ‘rechts rotbeleid’ en opeens zijn daar weer tientallen PvdA-ballonnen op de vakbondsmanifestaties. De vos heeft haar streken niet verloren.

Ten derde heeft de SP het zichzelf ook niet makkelijk gemaakt. Door niet haar anti-neoliberale politiek, maar Roemer als premierkandidaat tot kernpunt van de campagne te maken, zijn kiezers de partij ook daar op gaan beoordelen. En dan hakken lijsttrekkersdebatten waar je tegenstander net wat slimmer en vlotter uit de hoek komt, er harder in.

Zo kon de PvdA de SP weer voorbij streven en komen daar nu ook de zogenaamd strategische stemmen bij, want als de keus tussen Samsom en Rutte is, dan liever de eerste. Maar als de geschiedenis van de afgelopen 25 jaar de kiezers iets heeft moeten leren, is dat het enige dat rood en sociaal is aan de PvdA de verkiezingsposters zijn.

Zoals Bolkestein voldaan zei na het aantreden van het eerste paarse kabinet: ‘De PvdA levert de premier, de VVD het beleid’. Dit is geen misplaatste grootspraak. Privatiseren, dereguleren en marktwerking zijn al decennia geloofsartikelen van de PvdA en de partij heeft voorop gelopen in het voortstuwen van neoliberaal beleid. Niet altijd in woorden, maar zeker wel in daden. Om het geheugen wat op te frissen volgt hier een greep uit de maatregelen waar de PvdA (mede)verantwoordelijk voor is:

1989: Privatisering van de PTT
1990: Verlaging hoogste belastingschijf van 72% naar 60%
1991: Ontmanteling Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO)
1993: Gedeeltelijke privatisering sociale zekerheid
1994: Volledige privatisering arbodiensten
1994: Begin liberalisering huurmarkt
1994: Opsplitsing NS
1996: Privatisering Ziektewet
1996: Invoering prestatiebeurs
1996: Privatisering Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds
1997: Einde zelfbestuur voor universiteiten (MUB)
1998: Invoering Wet flexibiliteit en zekerheid (Flexwet)
1998: Liberalisering energiemarkt grootverbruikers
2001: Verlaging hoogste belastingschijf van 60% naar 52%
2003: Invoering Wet werk en bijstand
2007: Verlaging vennootschapsbelasting van 29,6% naar 25,5%
2009: Invoering collegegelddifferentiatie voor de tweede studie
2009: Beperking AOW-toeslag voor partners
2011: Pensioenakkoord: AOW-leeftijd van 65 naar 67 jaar

Dit is de track record van de PvdA en kiezers mogen meer van hetzelfde verwachten. De linkse taal van Samsom is dan ook geen programmatische koerswijziging, maar een retorische truc. In de aanloop naar de verkiezingen met ferme taal naar links draaien om kiezers terug te winnen, en zodra er vastere grond onder de voeten is verkregen, weer terug naar het midden om zaken te doen met rechts. Een paarse Kunduz-coalitie is wat er met een grote PvdA te verwachten valt.

Kiezers die een breuk met de neoliberalisme willen en vinden dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen, doen er daarom goed aan om op de SP te stemmen.

Nee, de SP komt niet in de regering en dat is maar goed ook. Sociaal beleid realiseer je niet door in bed te gaan met neoliberale partijen, maar door strijd te leveren. Dat is hoe de SP groot is geworden, dat is waar haar kracht ligt en dat is waar ze aan herinnerd moet worden. Liever een sterke oppositie dan een verrotte regering. En hoe groter de uitslag voor de SP, hoe moeilijker een rechts PvdA-kabinet het gaat krijgen. Stem strategisch, stem SP.

[Twee uur na plaatsing aangepast: citaat Gerrit Zalm verwijderd.]