Tussenstand Sociale Woestijn campagne
Door Maina van der Zwan
Het uitstel van de oprichting van de nieuwe vakbeweging was slecht nieuws voor de kwartiermakers. Zij hadden gehoopt op een snelle opsplitsing van de grotere en meer strijdbare bonden, Abvakabo en Bondgenoten. In plaats daarvan herwonnen de besturen van de grotere bonden de regie over het traject en was er eindelijk ruimte om de blik weer naar buiten te richten. Het eerste zichtbare resultaat daarvan was de lancering van de Sociale Woestijn campagne.
Ondertussen zat het PvdA-kamp binnen de vakbeweging niet stil. Die is er in geslaagd om Ton Heerts (PvdA-kamerlid, oud CNV-er en oud voorzitter van de militaire vakbond) voorzitter van de FNV te maken. Dat de PvdA bezig is om haar controle over de vakbeweging te herpakken wordt verder geïllustreerd door het interview met Diederik Samsom in de laatste editie van het Bondgenoten Magazine (de reacties onder het stuk zijn overigens ook typerend voor de stemming binnen de bond).
Gelijktijdig worden er vanuit de hoek van de bazen pogingen gedaan om het poldermodel nieuw leven in te blazen, getuige de bijeenkomst van de ‘Club van Elf’ (een schimmige denktank bestaande uit directeuren van grote Nederlandse multinationals) met vakbondsbestuurders. ‘De rode draad is dat de Club van Elf op zoek is naar verbinding’, aldus cao-onderhandelaar Roel Berghuis van FNV Spoor en zelf genodigde. CNV voorzitter Jaap Smit: ‘Werkgevers zijn gebaat bij collectieve afspraken en stabiele arbeidsverhoudingen. Dan moet je wel iemand hebben om mee te praten.’
Het gevecht over de koers van de vakbeweging is dus nog springlevend en het is dan ook niet verwonderlijk dat dit tot verschillende opvattingen over de invulling van de Sociale Woestijn campagne heeft geleid. Vanuit de Federatieraad is de insteek vooral om ‘de kiezer te beïnvloeden’, wat zich onder andere uit in het campagnefilmpje dat niet oproept tot actie, maar impliciet oproept om SP of PvdA te stemmen. Activiteiten moeten in dit kader vooral een symbolisch karakter dragen.
Aan de andere kant zijn er initiatieven om de acties voorafgaand aan de verkiezingen juist harder in te zetten. Zo is er vanuit de Rotterdamse haven het initiatief om op 10 september in staking te gaan. De Concernraad NS en het personeel van de vervoersbedrijven GVB, HTM en RET willen hier in meegaan, wat neer zou komen op een grote ov staking tegen het Kunduz-akkoord, twee dagen voor de verkiezingen.
Uit angst voor een politieke terugslag haalde het bestuur van Bondgenoten echter bakzeil en weigert zij om de weerstandskassen te openen, tot grote woede van haar eigen leden. Het hoofdbestuur van Abvakabo stelt aan de andere kant wel geld beschikbaar om stakingen te organiseren, maar dat zal zich derhalve beperken tot de GVB en de RET.
Het interne gebrek aan zelfvertrouwen en de angst voor stevige actie uit zich ook in wat er wél wordt georganiseerd. Zaterdag 8 september is uitgeroepen tot landelijke actiedag, maar ook hier deinst de bondsleiding terug voor een echt krachtig signaal. In plaats van één groot protest wordt de actie opgedeeld in regionale acties. In Amsterdam heeft de FNV zelfs bewust voor een kleine locatie gekozen, namelijk het Jonas Daniël Meijerplein. De gemeente heeft aan de bond duidelijk gemaakt dat er maximaal 2000 demonstranten mogen deelnemen, op straffe van een boete bij een overschrijding daarvan. De bondsleiding is hier mee akkoord gegaan en het resultaat is dat er met de rem op wordt gemobiliseerd (voor het facebook-event zijn nog geen 200 mensen uitgenodigd en terwijl ik dit schrijf ontvang ik een email van FNV Bondgenoten met als kop ‘Win een 8-daagse Nijlcruise!’).
Het halfslachtige karakter van de vakbondsacties zijn echter geen uitgemaakte zaak. Op de achtergrond zijn kaderleden van Bondgenoten bezig om een bondsraad af te dwingen, in de hoop het besluit van hun bestuur terug te draaien en alsnog wél in te kunnen zetten op een grote ov staking op 10 september. Op lokaal niveau is er door vakbondsleden op tientallen plekken geflyerd en zijn er meerdere acties gepland in de opbouw naar zaterdag 8 september. Met een maand te gaan kunnen de diverse protesten nog groot worden en daarmee de opmaat vormen naar een hete herfst. Download het actiemateriaal, help mee met de mobilisatie en bezorg de bond een welverdiende boete.