VU-medewerkers protesteren tegen miljoenenbezuiniging en ontslagen
Door Ewout van den Berg
In de plannen bezuinigt het VU-College van Bestuur (CvB) elk jaar enorm. Dat loopt op tot 33 miljoen euro in 2015, ondanks dat een reorganisatie afgelopen jaar al 10 miljoen opleverde en de universiteit een overschot heeft. Van het ondersteunend personeel moet hierdoor 35 procent het veld ruimen en faculteiten worden samengevoegd, of verdwijnen zelfs.
Medewerkers worden aan het lijntje gehouden met onvolledige informatie, waardoor medezeggenschap nog verder wordt uitgehold. Met de manifestatie en de bezetting van de raadsvergadering neemt het VU-personeel het heft in eigen hand.
Hoewel de VU vergeleken met andere universiteiten voorop loopt in het ‘rationaliseren van bedrijfsprocessen’, zijn de problemen ook bekend in andere sectoren. Mark Peters, voorzitter van de bedrijfsledengroep (BLG), sprak de toegestroomde medewerkers toe over de mentaliteit van de bestuurders. ‘Ik wil geen rücksichtslos onderdeel worden van de boekhouding: er gaat 35% vanaf en zie maar hoe je het er van af brengt. Waar hebben we het over?’ Met een ‘IT-toverstaf’ proberen ze alles te regelen.
‘Dit noemen ze volgens mij click, call, face. Waar het over gaat is dat je 85% van het werk voortaan met een klik zou moeten kunnen doen. Als je het dan nog niet weet, mag 10% nog eens met de helpdesk bellen en voor de overige 5% mag je dan nog iemand zien. Ik ben eigenlijk blij dat ik jullie allemaal hier nog zie!’
Promovendus bij geschiedenis Matthias van Rossum vertelde over de gevolgen van de bezuinigingen voor het werk. Decanen zijn meer bezig de plannen van het bestuur door te voeren dan het onderwijzend personeel te vertegenwoordigen. Zij weten het beste hoe ze het werk kunnen inrichten. ‘Deze campus is van ons, en ik denk dat we hem weer moeten heroveren. Het gaat om de ondermijning van medezeggenschap, over ons werk, over de manier waarop we ons onderwijs inrichten en hoe we hier samen moeten werken.’
‘Dit gaat ook over de vertijdelijking. Het toenemend aantal tijdelijke contracten, niet alleen voor tijdelijke projecten maar ook voor vast werk, onderzoek. Mensen worden op tijdelijke contracten gezet voor structureel werk. Dat is schadelijk en niet nodig.’ Het bestuur praat veel: ‘Altijd mooie woorden. Goede wil toon je niet met woorden, maar goede wil laat je zien met daden en zet je om in daden.’
‘Plannen worden gelanceerd, en half teruggetrokken. Wat is dat voor waanzin? Het is Den Haag niet. Hier kun je geen proefballonnetjes oplaten. Dit is een campus, waar gewerkt wordt en waar je dus ook serieus met je medewerkers om moet gaan.’
Boris Sneijder, medewerker bij sociologie, is sinds een maand actief in de bedrijfsledengroep omdat de bezuinigingen iedereen raken. ‘Ik hoef me misschien geen zorgen te maken. Ik heb een vast contract, maar dat hebben steeds minder collega’s. Het CvB houdt ons voor dat hervormingen nu noodzakelijk zijn en dat dan de komende jaren alles beter en mooier zal zijn. Ze zullen proberen het er door te drukken de komende zes weken, en dan is het vakantie. Daarom moeten we druk op de ketel houden en hebben we platforms nodig die bijeenkomsten organiseren op alle faculteiten.’
Na de manifestatie werd de raadsvergadering ‘ge-Occupyd’ door medewerkers van verschillende faculteiten, ondersteunend personeel en ook een aantal studenten. De zaal puilde uit op deze warme dag en flesjes water werden rondgedeeld. Voorzitter van de ondernemersraad Otto Heldring vertelde namens de werkende mensen dat bezuinigingen op ondersteunend personeel niet nodig zijn. Het bestuur kijkt alleen maar naar de cijfers, maar zegt niets over de kwaliteit die voor ondersteuning nodig is. Een te slanke organisatie is even onwenselijk ‘als anorexia in de modewereld dat is’.
De reactie van het bestuur was precies zoals de sprekers al voorspelden tijdens de manifestatie. Veel mooie woorden, maar geen duidelijkheid. De universiteit werd door een van de bestuursleden met een bedrijf vergeleken en efficiëntie was de belangrijkste reden voor de bezuinigingen.
De problemen waartegen het VU-personeel in actie komt zijn op veel werkplekken hetzelfde. Mensen hebben steeds minder te zeggen over hoe hun eigen werk eruit ziet en van bovenaf worden keiharde bezuinigingen doorgevoerd. Overal is het argument hetzelfde: ‘bezuinigingen zijn noodzakelijk’. De acties die medewerkers op de VU organiseren samen met de vakbond, laten zien dat een alternatief mogelijk is. Dat alternatief komt niet aanwaaien, maar begint met geduldig organiseren op de werkvloer.
De volgende bijeenkomst op de VU is op 7 juni.
De speech van BLG-voorzitter Mark Peters
De speech van promovendus Matthias van Rossum