Pensioenkorting is diefstal
Uit de Vecht Voor Je Recht nieuwsbrief nr 87
De grote boosdoener is de rekenrente. Hiermee moeten pensioenfondsen hun verplichtingen berekenen. Het werkt heel simpel: hoe lager de rente, des te hoger het bedrag wat je als vermogen moet hebben. In 2011 stijgen de vermogens met gemiddeld 9% en de verplichtingen met 15%. Dat laatste als gevolg van een rekenrente van 2.7% waarmee verplicht gerekend moet worden. Pensioenfondsen moeten dus doen alsof hun gemiddelde rendement in de komende 25 tot 40 jaar slechts 2.7% zal bedragen.
De feiten zijn anders, het gemiddelde rendement over de laatste 20 jaar was 8.1% en als je de laatste 12 jaar neemt (inclusief twee beurscrashes 2002 en 2009 en twee recessies 2009 en 2011) dan is het rendement gemiddeld 4.7%. Als je daarmee zou rekenen dan is korten geheel niet aan de orde.
FNV zit op verkeerde spoor
Eind 2011 heeft DNB opeens besloten dat de gemiddelde rekenrente over de laatste 3 maanden mocht worden gebruikt, dat kwam toen uit op 2.7% in plaats van 2.5% Dat scheelde weer zo’n 50 pensioenfondsen die niet meteen in de problemen kwamen. De FNV heeft nu als eis geformuleerd dat het de gemiddelde rente over de laatste 12 maanden moet worden. Maar de vraag is: heeft dat dan zin?
Volgens ons is het antwoord: nee, dit lost niets op omdat de rente een politiek instrument is en geen marktinstrument. Al sinds de bankencrisis wordt de rente kunstmatig laag gehouden. Immers, de nationale overheden hebben de banken gered met geleend geld en zitten nu met een torenhoge staatsschuld die moet worden afgelost. Zij hebben alle baat bij een lage rente. Dezelfde lage rente waarmee pensioenfondsen verplicht moeten rekenen.
De ECB en de FED hebben beiden al laten weten dat de rente tot minstens eind 2014 laag gehouden zal worden. Met andere woorden: als we hiermee onze pensioenverplichtingen blijven berekenen, dan zijn tegen eind 2014 de pensioenrechten en de pensioenuitkeringen van meer dan 7 miljoen Nederlanders gekort. Terwijl het best zo kan zijn dat de pensioenvermogens eind 2014 de grens van € 1000 miljard hebben overschreden. Dan is korten gewoon diefstal.
Ons voorstel is als volgt:
In het pensioenakkoord staat het voorstel om pensioenfondsen te laten rekenen met hun toekomstige rendement. Dat is natuurlijk kolder, je kent het toekomstige rendement niet en als je er mee mag rekenen stimuleer je risicovol beleid; dat is niet gewenst voor een pensioenbelegging. Wat je wel zou moeten doen is: pensioenfondsen laten rekenen met hun historisch gemiddelde rendement over de afgelopen 10 jaar met een maximum van 4%.
Het historisch rendement zegt iets over de bewezen verdiencapaciteit van een pensioenfonds. Door het te middelen over 10 jaar haal je pieken en dalen eruit en door te maximeren zet je niet aan tot risicovol beleid. Het is bewezen dat 4% haalbaar is voor pensioenfondsen bij een normaal beleggingsbeleid. Als je de wet daar nog in 2012 op aanpast, dan hoeft vrijwel geen enkel pensioenfonds te korten in 2013.
FNV moet pensioen verdedigen
In plaats van een artikel te plaatsen op haar eigen website onder de kop “Wat betekent verlaging pensioenen voor jou?” zouden de FNV en aangesloten bonden de aanval moeten openen op de rekenrente en de geforceerde wijze waarmee op pensioenkortingen wordt aangestuurd.
Wat nu dreigt te gebeuren lijkt op een Grieks scenario. Een scenario waartegen het EVV en daarmee ook de FNV zich verzetten. De koopkracht van een paar miljoen weerloze gepensioneerden is in het geding. Miljoenen werknemers worden bedreigd met verlaging van hun pensioenaanspraken. En alles wat de FNV kan verzinnen is een persbericht. Daarin staat: wij vinden dat de rekenrente over 1 jaar gemiddeld moet worden. Daarna gaat diezelfde FNV over tot de orde van de dag en moeten FNV- bestuurders in 103 pensioenfondsen op aanwijzing van de DNB besluiten nemen over pensioenkortingen.
De FNV is ooit opgericht als belangenorganisatie van werknemers en nu hun belangen worden aangevallen geeft de FNV niet thuis. De huidige rekenrente moet van tafel. Dàt is de simpele eis die naar voren moet worden gebracht. Als minister Kamp daar niet naar wil luisteren, dan moet de FNV de macht van haar achterban mobiliseren om dit kabinet op andere gedachten te brengen.
Bondsraden kunnen FNV tot ander beleid dwingen
De bondsraden van Abvakabo, Bondgenoten en Bouw zouden in gezamenlijkheid de FNV tot ander beleid kunnen dwingen. Het is nu meer dan ooit nodig dat de vakbondsparlementen hun macht gebruiken om de belangen van werknemers en gepensioneerden te beschermen. Het huidige federatiebestuur (FB) heeft haar langste tijd gehad. Sinds de pensioencrisis is het slechts een tandeloze tijger die zo snel mogelijk dient te verdwijnen.
Met een strijdbare FNV-leiding hebben we feitelijk helemaal geen nieuwe vakbeweging nodig. Maar daarvoor is druk van de basis nodig. Leden in de Metaal, in de sectoren die onder het ABP en Zorg en Welzijn vallen, leden in de Bouw, bij het spoor, in de havens, in de industrie etc. etc., moeten hun vakbondskaderleden opdracht geven om van de FNV-leiding te eisen dat zij de pensioenen verdedigen.
Huidig pensioenstelsel beste voor jongeren
Ons pensioenstelsel wordt all over the world geprezen als het beste wat je kan hebben en in plaats van dit te vuur en te zwaard te verdedigen werkt de FNV mee aan de afbraak hiervan. Het gehuil over individuele keuzevrijheid is niet van de lucht. Recente publicaties tonen aan dat de 1 miljoen werknemers met een individuele pensioenregeling en die de pech hebben nu 65 jaar te worden tot 40% minder pensioen kunnen inkopen dan zij hadden gedacht. Dat is nog eens andere koek dan 7% korting.
Solidaire pensioenfondsen kunnen pensioen nu en in de toekomst garanderen. De macht van het getal, de solidariteit van werknemers en gepensioneerden is daarbij het machtigste wapen. Pensioenfondsen zijn veel goedkoper dan verzekeraars en hebben over de achterliggende jaren veel betere rendementen gehaald. Daar moet je juist bij willen horen. Het pensioenvermogen is in 2011 met 9% gestegen. Welke individuele spaarder/belegger kan dat nazeggen? De neoliberalen willen ons laten geloven dat een eigen pensioenpotje bij een pensioenverzekeraar beter is. Ja, het is beter voor de commerciële verzekeraars en haar aandeelhouders, maar niet voor de gewone werknemers.
Feitelijk is het neoliberale beleid een poging om ook de pensioenmarkt volledig te privatiseren. Na het spoor, de post, de energie etc., zouden we moeten weten dat privatiseren voor werknemers nog nooit iets positiefs heeft opgeleverd. Pensioenfondsen hebben bewezen beter te presteren dan welke commerciële partij ook. Het wordt hoog tijd dat de pensioenfederatie dit eens in een campagne voor het voetlicht brengt.
Witboek pensioen EU desastreus
Intussen dreigt het volgende gevaar. In het pensioenwitboek van de EU worden pensioenfondsen gelijk gesteld aan commerciële partijen. Alleen al het feit dat pensioenfondsen geen aandeelhouders hebben, geen dividend uitbetalen en niet met geleend geld werken toont de onzin hiervan al aan. Maar als de verzekeraarslobby in de EU haar zin krijgt, dan moeten pensioenfondsen dekkingsgraden van 200% gaan aanhouden en zelfs als je ons voorstel voor het berekenen van de dekkingsgraad hanteert, zal dit betekenen dat indexeren van pensioenrechten en uitkeringen voor vele jaren onmogelijk is. Dan wordt de koopkracht van gepensioneerden jaren achtereen gesloopt. Ook hier heeft de FNV een persbericht aan gewijd, maar persberichten veranderen het beleid niet. Daarvoor is massamobilisatie nodig en daaraan moeten we werken voordat het te laat is.
Het woord is nu aan de genoemde bondsraden aangezien hoofdbesturen en federatiebestuur niet thuis geven. Zij kunnen de FNV-leiding tot een ander beleid dwingen en daarmee een ankerpunt zetten op weg naar een ongedeelde en nieuwe vakbeweging. Een vakbeweging waarin het gewoon gaat om de basis van de belangenbehartiging van werknemers en gepensioneerden.