Crisisberaad FNV over pensioenen: eindelijk uit het poldermoeras?

De ‘pensioencrisis’ in de FNV duurt voort. Gisteren vergaderde het FNV-bestuur tot diep in de nacht over de bondsstandpunten in het pensioenconflict. Henk van der Kolk, voorzitter van FNV Bondgenoten, had eerder op een interne bijeenkomst gezegd dat zijn bond een ‘eigen koers’ zou gaan varen als de andere lidbonden hun standpunt niet overnamen. In meerdere media verschenen berichten dat het nu ‘buigen of barsten’ zou zijn. Maar een dag later denkt de vakbondstop alweer een stuk ‘genuanceerder’.
10 mei 2011

Foto: Actie van vakbondsleden bij de FNV-Federatieraad van 18 april.

Door Mark Kilian

Eén van de eisen van verschillende lidbonden van de FNV-vakcentrale is dat de pensioenen vaker geïndexeerd moeten worden, dus dat het pensioen vaker aan de inflatie wordt aangepast. Deze eis is onder druk van de FNV-leden zelf prominenter geworden, omdat het voorgestelde systeem vrijwel geen pensioenzekerheid meer biedt. Terecht laat de achterban protest horen tegen de uitholling van het pensioenstelsel.

Van der Kolk stelde gisterochtend dat het alternatieve pensioenmodel dat FNV Bondgenoten nu voorstelt, meer indexatie mogelijk maakt nadat er een buffer is opgebouwd, ‘waardoor de koopkracht na 20 jaar zelfs aanzienlijk hoger is’. Daarbij zou de kans op ‘nominaal korten’ op de pensioenen lager zijn.

Het pensioenakkoord van juni vorig jaar, dat nooit door het kabinet is ondertekend, wordt intussen zowel door Ruttes regering als door VNO-NCW verder uitgehold. Het kabinet besloot twee weken terug om de opbouwpercentages te verlagen, de AOW niet te laten stijgen met de verdiende lonen, en sprak met geen woord over regelingen voor ouderen – allemaal onderdelen van het akkoord van een jaar geleden. Ook VNO-NCW wil het juniakkoord niet ‘eerlijk’ invullen, aldus Van der Kolk gisterochtend.

‘Het kabinet lanceert plannen en treedt onze eisen met voeten, dat mag niet onbestraft blijven’, zei Van der Kolk terecht, en vervolgde: ‘In minimaal 100 bedrijven gaan we informeren en mobiliseren.’ Maar tien uur vergaderen later, lijkt van deze schijnbare helderheid om uit de impasse te komen niets meer over. ‘Van buigen of barsten zou (…) geen sprake zijn, een tussenoplossing behoort volgens de vakbond ook nog tot de mogelijkheden’, schrijft nu.nl vandaag.

FNV-voorzitter Jongerius, wiens positie in de afgelopen weken steeds zwaarder onder druk is komen te staan, lijkt terug te komen in haar polderelement. Tegenover het NOS Journaal verklaarde zij glimlachend na het crisisberaad: ‘Elke creatieve onderhandelaar weet dat, als de hoofdweg geblokkeerd is, er altijd wel een zijweg te vinden is.’ Het overleg in de FNV-top wordt niet gevoerd op basis van vakbondsbeginselen, maar om wederom een kleurloos compromis te bereiken – ongeacht de inhoud.

Elke schijnbare stap vooruit blijft zo toch weer steken in hetzelfde poldermoeras. Maar met de dreigende pensioenkortingen van meer dan 10 procent in 2012, is het vijf voor twaalf – ook voor de polderaars. Wie geen deel van de oplossing wil zijn, blijft deel van het probleem waar de FNV mee kampt. Daarom is het wel degelijk ‘buigen of barsten’ – en hoe dan ook de hoogste tijd dat Jongerius opstapt, zoals afgevaardigden vanuit de bedrijfsgroepen afgelopen maand al in een brief hebben laten weten.

Belangrijkste blijft echter dat het diepe ongenoegen onder de leden over de pensioenplannen nu daadwerkelijk gemobiliseerd wordt, naar de straat en de bedrijven. Dat is de enige weg vooruit tegenover een kabinet en bedrijfsleven die aan de onderhandelingstafel slechts bereid zijn hun neus voor ons op te halen.

Lees ook: Kan de FNV weer de lijn omhoog vinden?